Với soạn bài Thần Trụ trời trang 13, 14 Ngữ văn lớp 10 Chân trời thông minh sẽ giúp học trò trả lời nghi vấn từ đó thuận lợi soạn văn 10.
Soạn bài Thần Trụ trời (trang 13) - Chân trời thông minh
Soạn bài: Thần trụ Trời - Cô Bích Thủy (Thầy giáo VietJack)
* Trước lúc đọc:
Nghi vấn (trang 13 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1):
Bạn biết những truyện thần thoại nào? Hãy san sớt với những bạn trong nhóm về những truyện thần thoại đấy.
Trả lời:
Truyện Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng | đây là một truyện thần thoại của Việt Nam, giảng giải đặc điểm của Mặt Trời và Mặt Trăng và một số hiện tượng tự nhiên theo quan niệm dân gian. |
Sự tích cây lúa | Đưa ra sự lí giải về nguồn gốc về cây lúa theo góc nhìn dân gian. |
Thần Trụ trời | Đây là một truyện thần thoại được lưu truyền khá sớm trong dân gian Việt Nam, giảng giải sự hình thành của trời đất tự nhiên: biển, hồ, sông, núi, ... |
* Đọc văn bản:
1. Tưởng tượng: Bạn hình dung như thế nào về vị thần Trụ trời?
Trả lời:
Đưa ra những hình dung về vị thần Trụ trời theo suy nghĩ của em:
- Ngoại hình: vóc dáng khổng lồ, chân dài, với thể bước từ vùng này qua vùng khác.
- Hành động: Ngẩng đầu đội trời lên, đào đất, đập đá, đắp thành một chiếc cột vừa cao, vừa to để chống trời.
2. Tưởng tượng: Trời và đất thay đổi như thế nào sau lúc với cột chống trời?
Trả lời:
- Lúc với cột chống trời, trời và đất với những thay đổi :
+ Vòm trời đẩy lên mãi phía mây xanh mù mịt.
+ Trời đất phân đôi, chia tách.
+ Đất phẳng như chiếc mâm vuông, trời trùm lên như chiếc bát úp, chỗ trời đất giáp nhau gọi là chân trời.
3. Suy luận: Bạn với nhận xét gì về cách kết thúc truyện?
Trả lời:
- Truyện được kết thúc bằng một bài thơ gồm những câu hát dân gian về những vị thần xây dựng thế gian.
- Cách kết thúc truyện đặc thù và độc đáo. Ở những câu hát, tác giả dân gian đã đưa ra liệt kê về những vị thần với công xây dựng thế gian theo lí giải của người xưa với câu kết Ông Trụ trời một lần nữa khẳng định, khắc ghi, đề cao công lao của thần Trụ trời trong việc tạo ra trời đất.
* Sau lúc đọc:
Nội dung chính:
Văn bản nói về cách tạo ra đất, trời, thế gian của thần Trụ trời và những vị thần khác. Cách lí giải dưới góc độ văn học dân gian và đầy thông minh, đề cao trị giá truyền thống.
Trả lời nghi vấn:
Câu 1 (trang 14 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1):
Chỉ ra những chi tiết về ko gian, thời kì của câu chuyện.
Trả lời:
Chi tiết về ko gian | Chi tiết về thời kì |
Trời và đất Ko cụ thể, mang tính khái quát. | Thủa đấy, từ đó. Thời kì định tính, ko cụ thể. |
Câu 2 (trang 14 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1):
Những tín hiệu nào giúp bạn nhìn thấy Thần Trụ trời là một truyện thần thoại?
Trả lời:
- Dựa vào những tín hiệu của thần thoại, ko gian, cốt truyện, nhân vật trong Thần Trụ trời để xác định đây là một thần thoại.
+ Truyện kể về vị thần Trụ trời trong quá trình tạo ra toàn cầu, nguồn gốc của những sự vật và con người.
+ Ko gian: trời và đất, vũ trụ đang trong quá trình tạo lập, ko xác định nơi chốn cụ thể.
+ Thời kì: “Thủa đấy” cổ sơ, ko xác định.
+ Cốt truyện: là chuỗi sự kiện xoay quanh quá trình tạo nên trời đất, những sự vật tự nhiên, là sự xuất hiện hành động của những vị thần.
+ Nhân vật: là những vị thần.
+ Câu chuyện là một tác phẩm thống nhất, toàn vẹn, những phòng ban, yếu tố, chi tiết…đều với ý nghĩa và được gắn kết với nhau một cách chặt chẽ, thể hiện một nội dung chung của bài.
Câu 3: (trang 14 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1):
Tóm tắt quá trình tạo lập nên trời và đất của nhân vật thần Trụ trời. Từ đó, hãy nhận xét về đặc điểm của nhân vật này.
Trả lời:
Tóm tắt quá trình tạo lập nên trời và đất của nhân vật thần Trụ trời | Nhận xét về đặc điểm của nhân vật |
- Tự đào đất, đập đá, đắp thành một chiếc cột vừa cao, vừa to để chống trời. | - Với năng lực phi thường, ý chí. |
- Thần hì hục đào, đắp, cột đá cao lên đẩy vòm trời lên mãi mây xanh. | - Mạnh mẽ và tài năng. |
- Lúc trời cao và khô, thần phá cột, lấy đất đá ném tung đi khắp nơi à tạo ra hòn núi, hòn đảo, gò, đống, những dải đồi cao là mặt đất ngày nay thường ko bằng phẳng. | - Với công tạo ra đất trời. |
Câu 4 (trang 14 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1):
Nêu nội dung bao quát của truyện Thần Trụ trời.
Trả lời:
Thần Trụ trời lí giải quá trình tạo lập toàn cầu, trời đất, những sự vật dưới bàn tay của Thần Trụ trời và những vị thần khác. Đây là một truyện thần thoại lí giải nguồn gốc sự xuất hiện của vũ trụ và những sự vật tự nhiên dưới góc độ dân gian.
Câu 5 (trang 14 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1):
Nhận xét về cách giảng giải quá trình tạo lập toàn cầu của tác giả dân gian. Ngày nay, cách giảng giải đấy với còn thích hợp ko? Vì sao?
Trả lời:
- Cách giảng giải quá trình tạo lập toàn cầu của tác giả dân gian dựa trên trí tượng tượng, thông minh dựa vào sự quan sát tự nhiên chưa với đầy đủ căn cứ, ko với minh chứng về độ chuẩn xác, chứa đựng những yếu tố hư cấu.
- Ngày nay, với sự phát triển của khoa học thì cách giảng giải đấy ko còn thích hợp. Hiện nay nguồn thông tin về sự hình thành vũ trụ tự nhiên đã được khoa học nghiên cứu, với những căn cứ khoa học rõ ràng tin cậy và thuyết phục hơn so với những thần thoại dân gian chứa dựng yếu tố hư cấu.
Câu 6 (trang 14 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Cách hình dung và miêu tả đất, trời trong câu “đất phẳng như chiếc mâm vuông, trời trùm lên như chiếc bát úp…” trong truyện Thần Trụ trời gợi cho bạn nhớ tới truyền thuyết nào của người Việt Nam? Hãy tóm tắt truyền thuyết đấy và chỉ ra điểm tương đồng giữa hai tác phẩm.
Trả lời:
- Cách hình dung và miêu tả đất, trời trong câu “đất phẳng như chiếc mâm vuông, trời trùm lên như chiếc bát úp,…” trong truyện Thần Trụ trời gợi nhớ tới truyền thuyết “Sự tích bánh chưng, bánh dày” của người Việt Nam.
- Vua Hùng thứ sáu với hai mươi người con trai, cả hai mươi người con, người nào cũng đều giỏi giang nên vua ko thể lựa chọn được người sẽ nối nghiệp mình. Nhà vua luôn nói với những người con trai của mình rằng, người được lựa chọn ko nhất thiết phải là con trưởng, người con nào làm vừa ý nhà vua trong lễ Tiên vương của mình thì sẽ được đức vua truyền ngôi cho.
- Những lang đều đua nhau sắm những lễ vật thật hậu, thật ngon và duy nhất vô nhị, đây đều là những sản vật được những lang cho người đi khắp nơi tìm kiếm chỉ với mong muốn lấy được lòng của nhà vua. Nhưng chỉ duy nhất với người con trai thứ mười tám của đức vua là Lang Liêu, chàng vẫn rất buồn vì chàng rất nghèo, chàng ko với đủ tiền để tìm kiếm sản vật như những anh trai của mình được. Do ngày bán mặt cho đất, bán lưng cho trời mà chàng ko với của để, thứ duy nhất chàng với là lúa. Vì suy nghĩ quá nhiều mà chàng đã thiếp đi, trong giấc mơ, một vị thần đã bảo với chàng cách làm lễ vật. Tỉnh dậy, chàng lấy gạo nếp, đậu xanh và thịt lợn làm thành hai thứ bánh, một loại bánh tròn tượng trưng cho trời, một loại bánh vuông, tượng trưng cho đất. Bánh tròn chàng đặt tên là bánh giầy, bánh hình vuông là bánh chưng. Nhà vua rất hài lòng về lễ vật của Lang Liêu dâng lên nên ngài đã quyết định nhường ngôi cho chàng.
Cũng bởi vậy mà trong ngày tết cựu truyền của Việt Nam ko thể nào thiếu Hai món bánh thuần tuý nhưng đầy ý nghĩa trên bàn thờ tổ tiên.
Điểm tương đồng giữa hai tác phẩm:
- Đều đưa ra lí giải sự xuất hiện của một hiện tượng hay truyền thống.
- Xuất hiện hình ảnh vị thần, mang tính hư cấu, tưởng tượng như trời hình tròn, đất hình vuông.
- Thời kì và ko gian ko xác định.
Bài giảng: Thần Trụ trời - Chân trời thông minh - Thầy Nguyễn Quang đãng (Thầy giáo VietJack)
Để học tốt bài hay khác:
- Nội dung chính Thần Trụ Trời
- Tác giả tác phẩm: Thần Trụ Trời
Prô-mê-tê và loài người
Đi san mặt đất
Thực hiện tiếng Việt trang 19
Cuộc tu bổ lại những giống vật
Viết văn bản nghị luận phân tích, thẩm định một truyện kể
Nhà băng trắc nghiệm lớp 10 tại khoahoc.vietjack.com
- Hơn 7500 câu trắc nghiệm Toán 10 với đáp án
- Hơn 5000 câu trắc nghiệm Hóa 10 với đáp án chi tiết
- Sắp 4000 câu trắc nghiệm Vật lý 10 với đáp án