Bài 14: Luyện tập chương 2

Xem toàn bộ tài liệu Lớp 10: tại đây

Giải Bài Tập Hóa Học 10 – Bài 14: Tập tành chương 2 (Nâng Cao) giúp HS giải bài tập, cung ứng cho những em một hệ thống tri thức và hình thành thói quen học tập làm việc khoa học, làm nền tảng cho việc phát triển năng lực nhận thức, năng lực hành động:

Bài 1 (trang 60 sgk Hóa 10 tăng): Những câu sau đây, câu nào sai?

A. Trong chu kì, những nguyên tố được xếp theo chiều điện tích hạt nhân tăng dần.

B. Trong chu kì, những nhân tố được xếp theo chiều số hiệu nguyên tử tăng dần.

C. Nguyên tử của các nhân tố cùng chu kì có số electron bằng nhau.

D. Chu kì bao giờ cũng khởi đầu là một kim loại kiềm, cuối cùng là một khí trơ. (trừ chu kì 1)

Lời giải:

Câu C sai: Nguyên tử của những nhân tố cùng chu kì sở hữu số lớp electron bằng nhau chứ ko phải là số electron bằng nhau.

Bài 2 (trang 60 sgk Hóa 10 tăng):

a) Dựa trên những nguyên tắc nào người ta xếp những nhân tố thành chu kì, nhóm?

b) Thế nào là chu kì? Bảng tuần hoàn sở hữu bao nhiêu chu kì nhỏ, bao nhiêu chu kì to? Mỗi chu kì sở hữu bao nhiêu nhân tố?

Lời giải:

a) Những nguyên tố sở hữu cùng số lớp electron được xếp thành một chu kì.

Những nguyên tố sở hữu cùng số electron ở lớp ngoài cùng thì được xếp vào một nhóm

b) Chu kì là dãy những nguyên tố hóa học mà nguyên tử của chúng sở hữu cùng số lớp electron, được xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân.

Bảng tuần hoàn sở hữu 3 chu kì nhỏ (chu kì 1,2,3) với số nhân tố tương ứng là 2,8,8. Bảng tuần hoàn sở hữu 4 chu kì to (4, 5, 6, 7) với số nguyên tố tương ứng 18, 18, 32,32 (trong đó chu kì 7 chưa hoàn chỉnh mới sở hữu 16 nguyên tố).

Bài 3 (trang 60 sgk Hóa 10 tăng): Trong bảng tuần hoàn, nhóm A nào gồm tất cả các nguyên tố là kim loại? Nhóm nào gồm hầu hết những nhân tố phi kim?Nhóm nào gồm những nhân tố khí trơ? Đặc điếm số electron lớp ngoài cùng của những nguyên tử trong những nhóm trên.

Lời giải:

– Nhóm A gồm những nguyên tố là kim loại: Nhóm IA sở hữu Một electron lớp ngoài cùng (trừ H).

– Nhóm A gồm hầu hết những nguyên tố là phi kim: Nhóm VIIA sở hữu 7 electron ở lớp ngoài cùng.

– Nhóm gồm những khí trơ: Nhóm VIIIA sở hữu 8 electron ở lớp ngoài cùng.

Bài 4 (trang 60 sgk Hóa 10 tăng): Tổng số hạt proton, nơtron, electron của nguyên tử một nguyên tố thuộc nhóm VIIA là 28.

a) Tính nguyên tử khối.

b) Viết cấu hình electron nguyên tử của nguyên tố đó.

Lời giải:

a) Trong nguyên tử Y

Vậy Z ∈ {8, 9}. Tuy nhiên trong Hai trị giá của Z ta chọn được Một trị giá Z cho số khối A và số thứ tự nhóm thích hợp nhờ vào bảng biện luận sau:

Vậy nguyên tố cần tìm là F (flo).

b) Cấu hình e của F: ls² 2s² 2p⁵.

Bài 5 (trang 60 sgk Hóa 10 tăng): Oxit cao nhất của một nhân tố là RO₃, trong hợp chất của nó với hiđro sở hữu 5,88% hiđro về khối lượng. Xác định nguyên tố đó.

Lời giải:

Ta có:

Bài 6 (trang 60 sgk Hóa 10 tăng): Hợp chất khí với hiđro của một nguyên tố là RH₄. Oxit cao nhất của nó chứa 53,3% oxi về khối lượng. Tìm nguyên tố đó.

Lời giải:

Ta có:

Bài 7 (trang 61 sgk Hóa 10 tăng): Lúc cho 0,6 gam một kim loại nhóm IIA tác dụng hết với nước tạo ra 0,336 lít khí hiđro (ở điều kiện tiêu chuẩn). Xác định kim loại đó.

Lời giải:

Đặt kí hiệu của kim loại cần tìm là X

n_H2 = 0,336/22,4 = 0,015 mol

Phương trình phản ứng:

M    +    2H₂O    →    M(OH)₂    +    H₂

0,015                   ←                       0,015

Theo pt: n_X = n_H2 = 0,015 mol

⇒ m_X = 0,015. M_X = 0,6

⇒ M = 40(g/mol). Vậy M là nhân tố Ca.

Bài 8 (trang 61 sgk Hóa 10 tăng): Hai nguyên tố A, B đứng kế tiếp nhau trong một chu kì của bảng tuần hoàn sở hữu tổng số đơn vị điện tích hạt nhân là 25.

a) Viết cấu hình electron để xác định hai nguyên tố A và B thuộc chu kì nào, nhóm nào.

b) So sánh tính chất hóa học của chúng.

Lời giải:

a) Gọi số điện tích hạt nhân của nhân tố A là Z_A, số điện tích hạt nhân của nguyên tố B là Z_B. Theo đề bài ta sở hữu

b) Cấu hình electron của Al: ls²2s²2p⁶3s²3p¹. Al thuộc chu kì 3, nhóm IIIA

Cấu hình electron của Mg: ls²2s²2p⁶3s². Mg thuộc chu kì 3, nhóm IIA

b) Al và Mg thuộc cùng chu kì. Theo quy luật, Mg sở hữu tính kim loại mạnh hơn Al.

Bài 9 (trang 61 sgk Hóa 10 tăng): Cho 8,8 gam một hỗn hợp hai kim loại nằm ở hai chu kì liên tiếp nhau và thuộc nhóm IIIA, tác dụng với HCl dư thì thu được 6,72 lít khí hiđro ở điều kiện tiêu chuẩn. Dựa vào bảng tuần hoàn cho biết tên của hai kim loại đó.

Lời giải:

Gọi kí hiệu chung của Hai kim loại hóa trị III là X

n_H2 = 6,72/22,4 = 0,3 mol

PTHH: 2M    +    6HCl     →     2MCl₃    +    3H₂

           0,2                           ←                        0,3

Theo pt: n_M = 2/3. n_H2 = 2/3. 0,3 = 0,Hai mol

⇒ m_hh = 0,2. M_X = 8,8 ⇒ M_X = 44

Mang: 27 (Al) < M = 44 < 70 (Ga).

Vậy kim loại cần tìm là Al và Ga.

Bài 10 (trang 61 sgk Hóa 10 tăng): Nhân tố X sở hữu cấu hình electron như sau: ls²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁵4s¹

Hãy xác định:

a) Vị trí của X trong bảng tuần hoàn.

b) Nêu tính chất hóa học cơ bản của X.

Lời giải:

a) Cấu hình e của X: ls²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁵4s¹

X là nhân tố thuộc chu kì 4, nhóm VIB.

b) X là kim loại chuyển tiếp. Hóa trị cao nhất đối với X của oxi là 6. Công thức oxit cao nhất: XO₃.

Bài 11 (trang 61 sgk Hóa 10 tăng): Viết cấu hình electron nguyên tử những nhân tố trong nhóm IA: Li, Na, K, Rb, Cs. Hãy sắp xếp những nguyên tố đó theo chiều giảm dần của bán kính nguyên tử, giảng giải.

Lời giải:

Cấu hình electron của những nhân tố nhóm IA:

Li (Z = 3): ls²2s¹.

Na (Z = 11): ls²2s²2p⁶3s¹.

K (Z = 19): ls²2s²2p⁶3s²3p⁶4s¹

Rb (Z = 37): ls²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s² 4p⁶5s¹;

Cs (Z = 35): ls²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s² 4p⁶4d¹⁰5s²5p⁶s¹:

Những nhân tố này dều thuộc nhóm IA.

Theo quy luật biến đổi bán kính nguyên tử của những nhân tố trong nhóm A thì bán kính nguyên tử của những nhân tố này giảm dần theo thứ tự:

--- Cập nhật: 29-01-2023 --- edu.dinhthienbao.com tìm được thêm bài viết Giải bài tập SGK Hóa 10 Nâng cao Bài 14: Luyện tập chương 2 từ website www.elib.vn cho từ khoá giải bài tập hóa lớp 10 tăng bài 14.

Những câu sau đây, câu nào sai?

A. Trong chu kì, những nguyên tố được xếp theo chiều điện tích hạt nhân tăng dần.

B. Trong chu kì, những nhân tố được xếp theo chiều số hiệu nguyên tử tăng dần.

C. Nguyên tử của các nhân tố cùng chu kì có số electron bằng nhau.

D. Chu kì bao giờ cũng khởi đầu là một kim loại kiềm, cuối cùng là một khí trơ. (trừ chu kì 1)

Phương pháp giải

Nguyên tử của những nhân tố cùng chu kì sở hữu số lớp electron bằng nhau

Hướng dẫn giải

Câu C sai:

Nguyên tử của những nhân tố cùng chu kì sở hữu số lớp electron bằng nhau chứ ko phải là số electron bằng nhau.

a) Dựa trên những nguyên tắc nào người ta xếp những nhân tố thành chu kì, nhóm?

b) Thế nào là chu kì? Bảng tuần hoàn sở hữu bao nhiêu chu kì nhỏ, bao nhiêu chu kì to? Mỗi chu kì sở hữu bao nhiêu nhân tố?

Phương pháp giải

Dựa vào số lớp electron để sắp xếp

Hướng dẫn giải

Câu a: Những nguyên tố sở hữu cùng số lớp electron được xếp thành một chu kì.

Những nguyên tố sở hữu cùng số electron ở lớp ngoài cùng thì được xếp vào một nhóm.

Câu b: Chu kì là dãy những nguyên tố hóa học mà nguyên tử của chúng sở hữu cùng số lớp electron, được xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân.

Bảng tuần hoàn sở hữu 3 chu kì nhỏ (chu kì 1,2,3) với số nhân tố tương ứng là 2,8,8. Bảng tuần hoàn sở hữu 4 chu kì to (4, 5, 6, 7) với số nguyên tố tương ứng 18, 18, 32,32 (trong đó chu kì 7 chưa hoàn chỉnh mới sở hữu 16 nguyên tố).

Trong bảng tuần hoàn, nhóm A nào gồm tất cả các nguyên tố là kim loại? Nhóm nào gồm hầu hết những nhân tố phi kim?Nhóm nào gồm những nhân tố khí trơ? Đặc điếm số electron lớp ngoài cùng của những nguyên tử trong những nhóm trên.

Phương pháp giải

Dựa vào bảng tuần hoàn để trả lời bài tập này

Hướng dẫn giải

- Nhóm A gồm những nguyên tố là kim loại: Nhóm IA sở hữu Một electron lớp ngoài cùng (trừ H).

- Nhóm A gồm hầu hết những nguyên tố là phi kim: Nhóm VIIA sở hữu 7 electron ở lớp ngoài cùng.

- Nhóm gồm những khí trơ: Nhóm VIIIA sở hữu 8 electron ở lớp ngoài cùng.

Tổng số hạt proton, nơtron, electron của nguyên tử một nguyên tố thuộc nhóm VIIA là 28.

a) Tính nguyên tử khối.

b) Viết cấu hình electron nguyên tử của nguyên tố đó.

Phương pháp giải

Ta sở hữu: 2Z + N = 28 và 1Z ≤ N ≤ 1,5Z → Tìm được trị giá Z → Viết được cấu hình

Hướng dẫn giải

Câu a:

Trong nguyên tử Y

Số p = số e = Z và số n = N

Theo đề bài ta sở hữu: 2Z + N = 28 ⇒ N = 28 - 2Z

Nguyên tử bền: 1Z ≤ N ≤ 1,5Z ⇒ 1Z ≤ 28 - 2Z ≤ 1,5Z ⇒ 8 ≤ Z ≤ 9,33

Vậy Z ∈ {8, 9}. Tuy nhiên trong Hai trị giá của Z ta chọn được Một trị giá Z cho số khối A và số thứ tự nhóm thích hợp nhờ vào bảng biện luận sau:

Vậy nguyên tố cần tìm là F (flo).

Câu b: Cấu hình e của F: 1s²2s²2p⁵.

Oxit cao nhất của một nhân tố là RO₃, trong hợp chất của nó với hiđro sở hữu 5,88% hiđro về khối lượng. Xác định nguyên tố đó.

Phương pháp giải

Oxit cao nhất của nguyên tố R ứng với công thức RO₃ ⇒ R thuộc nhóm VIA, hợp chất khí với hiđro của R là RH₂.

Từ %H ⇒ R ?

Hướng dẫn giải

Oxit cao nhất của nguyên tố R ứng với công thức RO₃ ⇒ R thuộc nhóm VIA, hợp chất khí với hiđro của R là RH₂.

Ta có:   %H = 5,88% 

⇒ R = 32u ⇒ R là S (lưu huỳnh)

Hợp chất khí với hiđro của một nguyên tố là RH₄. Oxit cao nhất của nó chứa 53,3% oxi về khối lượng. Tìm nguyên tố đó.

Phương pháp giải

Hợp chất khí với hidro của nhân tố R ứng với công thức RH₄ ⇒ R thuộc nhóm IVA, oxit cao nhất của R là RO₂.

Từ %O ⇒ R ?

Hướng dẫn giải

Hợp chất khí với hidro của nhân tố R ứng với công thức RH₄ ⇒ R thuộc nhóm IVA, oxit cao nhất của R là RO₂.

Ta có:

%O = 53,3% ⇒ (2.16.100) : (R+2.16) = 53,3

⇒ R = 28u ⇒ R là Si (Silic)

Lúc cho 0,6 gam một kim loại nhóm IIA tác dụng hết với nước tạo ra 0,336 lít khí hiđro (ở điều kiện tiêu chuẩn). Xác định kim loại đó.

Phương pháp giải

Phương trình hóa học: M +  2H₂O  →  M(OH)₂  + H₂

nX = nH₂ = ?

⇒ m_X ⇒ M = ?

Hướng dẫn giải

Đặt kí hiệu của kim loại cần tìm là X

nH₂ = 0,336/22,4 = 0,015 mol

Phương trình phản ứng:

M    +    2H₂O    →    M(OH)₂    +    H₂

0,015                ←                        0,015

Theo pt: nX = nH₂ = 0,015 mol

⇒ m_X = 0,015. M_X = 0,6

⇒ M = 40(g/mol). Vậy M là nhân tố Ca.

Hai nguyên tố A, B đứng kế tiếp nhau trong một chu kì của bảng tuần hoàn sở hữu tổng số đơn vị điện tích hạt nhân là 25.

a) Viết cấu hình electron để xác định hai nguyên tố A và B thuộc chu kì nào, nhóm nào.

b) So sánh tính chất hóa học của chúng.

Phương pháp giải

Z_A - Z_B = Một và Z_A + Z_B = 25 → Z_A và Z_B

→ Cấu hình electron → Kết luận

Hướng dẫn giải

Câu a: Gọi số điện tích hạt nhân của nhân tố A là Z_A, số điện tích hạt nhân của nguyên tố B là Z_B. Theo đề bài ta sở hữu

Z_A - Z_B = Một và Z_A + Z_B = 25

Suy ra: Z_A = 13 (Al) và Z_B = 12 (Mg)

Câu b: Cấu hình electron của Al: 1s²2s²2p⁶3s²3p¹. Al thuộc chu kì 3, nhóm IIIA

Cấu hình electron của Mg: 1s²2s²2p⁶3s². Mg thuộc chu kì 3, nhóm IIA

Câu c: Al và Mg thuộc cùng chu kì. Theo quy luật, Mg sở hữu tính kim loại mạnh hơn Al.

Cho 8,8 gam một hỗn hợp hai kim loại nằm ở hai chu kì liên tiếp nhau và thuộc nhóm IIIA, tác dụng với HCl dư thì thu được 6,72 lít khí hiđro ở điều kiện tiêu chuẩn. Dựa vào bảng tuần hoàn cho biết tên của hai kim loại đó.

Phương pháp giải

Gọi kí hiệu chung của Hai kim loại hóa trị III là X

2M    +    6HCl     →     2MCl₃    +    3H₂

nM = 2/3. nH₂ = ?

⇒ m_hh = nM. M_X = 8,8 ⇒ M_X = ?

Hướng dẫn giải

Gọi kí hiệu chung của Hai kim loại hóa trị III là X

n_H2 = 6,72/22,4 = 0,3 mol

PTHH: 2M    +    6HCl     →     2MCl₃    +    3H₂

           0,2                           ←                        0,3

Theo pt: nM = 2/3. nH₂ = 2/3. 0,3 = 0,Hai mol

⇒ m_hh = 0,2. M_X = 8,8 ⇒ M_X = 44

Mang: 27 (Al) < M = 44 < 70 (Ga).

Vậy kim loại cần tìm là Al và Ga.

Nhân tố X sở hữu cấu hình electron như sau: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁵4s¹

Hãy xác định:

a) Vị trí của X trong bảng tuần hoàn.

b) Nêu tính chất hóa học cơ bản của X.

Phương pháp giải

Từ cấu hình, xác định vị trí, tính chất

Hướng dẫn giải

Câu a: Cấu hình e của X: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁵4s¹

X là nhân tố thuộc chu kì 4, nhóm VIB.

Câu b: X là kim loại chuyển tiếp. Hóa trị cao nhất đối với X của oxi là 6. Công thức oxit cao nhất: XO₃.

Viết cấu hình electron nguyên tử những nhân tố trong nhóm IA: Li, Na, K, Rb, Cs. Hãy sắp xếp những nguyên tố đó theo chiều giảm dần của bán kính nguyên tử, giảng giải.

Phương pháp giải

Viết cấu hình electron theo ba bước:

B1: Điền tuần tự những e vào những phân lớp theo thứ tự tăng dần mức năng lượng.

B2: Sắp xếp lại theo thứ tự những lớp và phân lớp theo nguyên tắc từ trong ra ngoài.

B3: Xem xét phân lớp nào sở hữu khả năng đạt tới bão hòa hoặc bán bão hòa thì sở hữu sự sắp xếp lại những electron ở những phân lớp (chủ yếu là d và f) 

Hướng dẫn giải

Cấu hình electron của những nhân tố nhóm IA:

Li (Z = 3): 1s²2s¹.

Na (Z = 11): 1s²2s²2p⁶3s¹.

K (Z = 19): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s¹

Rb (Z = 37): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s² 4p⁶5s¹;

Cs (Z = 35): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s² 4p⁶4d¹⁰5s²5p⁶s¹:

Những nhân tố này dều thuộc nhóm IA.

Theo quy luật biến đổi bán kính nguyên tử của những nhân tố trong nhóm A thì bán kính nguyên tử của những nhân tố này giảm dần theo thứ tự: