Hôm nay, Download.vn mời độc giả tham khảo tài liệu Soạn văn 8: Câu phủ định, vô cùng hữu ích.
Mong rằng tài liệu này mang thể giúp học trò lớp 8 chuẩn bị bài nhanh chóng và đầy đủ. Mời tham khảo dưới đây.
Soạn bài Câu phủ định
I. Đặc điểm hình thức và chức năng
1. Xét những câu sau và trả lời nghi vấn.
a. Nam đi Huế.
b. Nam ko đi Huế.
c. Nam chưa đi Huế.
d. Nam chẳng đi Huế.
Thắc mắc:
- Những câu (2), (3), (4) mang đặc điểm hình thức gì khác so với câu (1)?
- Những câu này mang gì khác với câu (1) về chức năng?
Gợi ý:
- Những câu (2), (3), (4) mang thêm từ “ko”, “chưa”, “chẳng”.
- Mục đích nói của câu (1) là để khẳng định việc Nam sẽ đi tới thành phường Huế. Những câu còn lại phủ định việc Nam tới thành phường Huế.
2. Đọc đoạn văn trong SGK và trả lời nghi vấn.
- Trong đoạn trích trên, những câu nào mang từ ngữ phủ định?
- Mấy ông thầy tướng xem voi tiêu dùng những câu mang từ ngữ phủ định để làm gì?
Gợi ý:
- Những câu mang từ ngữ phủ định là:
- Ko phải, nó chần chẫn như dòng đòn càn.
- Đâu mang!
- Mấy ông thầy tướng xem voi tiêu dùng câu phủ định để phản bác bỏ ý kiến của nhau.
II. Tập luyện
Câu 1. Trong những câu trong SGK, câu nào là câu phủ định bác bỏ bỏ? Vì sao?
Gợi ý:
- Những câu phủ định bác bỏ bỏ:
- Câu b: Cụ cứ tưởng thế đấy chứ nó chả hiểu gì đâu!
- Câu c: Ko, chúng con ko đói nữa đâu.
- Những câu trên đã bác bỏ bỏ ý kiến trước đó: Ở câu b là bác bỏ bỏ ý kiến nhân vật “nó” hiểu được. Ở câu c là bác bỏ bỏ ý kiến những nhân vật “chúng con” đói.
Câu 2. Đọc những đoạn trích trong SGK và trả lời nghi vấn.
- Những câu trên mang ý nghĩa phủ định ko? Vì sao?
- Đặt những câu ko mang từ ngữ phủ định mà mang ý nghĩa tương đương với những câu trên. So sánh những câu mới đặt với những câu trên đây và cho biết mang phải ý nghĩa của chúng hoàn toàn giống nhau ko?
Gợi ý:
- Cả ba câu trên đều là những câu phủ định vì đều mang chứa những từ ngữ phủ định, như ko (trong (a) và (b), chẳng (trong (c).
- Những câu ko mang từ ngữ phủ định mà tương đương với những câu trên là:
a. Câu chuyện có nhẽ chỉ là một câu chuyện hoang đường, song lại mang ý nghĩa.
b. Tháng tám, hồng ngọc đỏ, hồng hạc vàng, người nào cũng đã từng ăn trong Tết trung thu, ăn nó như cả mùa thu vào lòng vào dạ.
c. Từng qua thời thơ ấu ở Hà Nội, người nào cũng mang một lần nghển cổ nhìn lên tám lá cao vút mà nhắm nhía một cách ước ao chùm sấu non xanh hay thích thú chia nhau nhâm nhi món sấu dầm bán trước cổng trưởng.
- Việc tiêu dùng câu phủ định theo lối tiêu dùng hai từ ngữ phủ định (gọi là phủ định của phủ định) hay tiêu dùng một từ phủ định kết hợp với một từ bất định (ko), một từ nghi vấn là cách để nhấn mạnh hơn ý cần diễn đạt. Nghĩa của những câu loại này kiên cố sẽ đậm hơn nghĩa của những câu khẳng định tương đương.
Câu 3. Xét câu văn sau và trả lời nghi vấn.
Choắt ko dậy được nữa, nằm thoi thóp.
(Tô Hoài, Dế Mèn phiêu lưu kí)
Nếu Tô Hoài thay từ phủ định ko bằng chưa thì nhà văn phải viết lại câu văn này như thế nào? Nghĩa của câu đó mang thay đổi hay ko? Câu nào thích hợp với câu chuyện hơn? Vì sao?
Gợi ý:
- Thử thay: Choắt chưa dậy được, nằm thoi thóp.
- Ý nghĩa của câu (lúc thay) sẽ mang sự thay đổi. Vì từ “chưa” mang nghĩa phủ định sự tồn tại ở thời khắc nói (ko bao hàm phủ định ở thời khắc sau thời khắc nói). Với tức là Dế Choắt ko dậy được nhưng sau đó mang thể dậy được. Trái lại, từ “ko” mang nghĩa phủ định sự tồn tại ở thời khắc hiện tại và cả sau này nữa.
- Dế Choắt sau lúc bị chị Cốc mổ đã ko bao giờ dậy được nữa và sau đó chết. Vì thế, câu phủ định mang từ ko sẽ thích hợp với tình huống truyện.
Câu 4. Những câu sau đây mang phải là câu phủ định ko? Những câu này tiêu dùng để làm gì? Đặt những câu mang nghĩa tương đương.
a. Đẹp gì mà đẹp!
b. Làm gì mang chuyện đó!
c. Bài thơ này mà hay à?
d. Cụ tưởng tôi sung sướng hơn chăng? (Nam Cao, Lão Hạc)
Gợi ý:
- Những câu đã cho ko phải là câu phủ định (vì ko mang chứa những tín hiệu hình thức của câu phủ định).
- Thế nhưng, chúng lại được tiêu dùng để biểu thị ý phủ định:
- Câu “Đẹp gì mà đẹp!”: Phản bác bỏ một ý kiến khẳng định của một người nào đó về một đối tượng nào đó.
- Câu: “Làm gì mang chuyện đó!”: Pản bác bỏ tính trung thực của một thông tin hay một nhận định, giám định nào đó.
- Câu: “Bài thơ này mà hay à?” : Phản bác bỏ một ý kiến khen ngợi một bài thơ nào đó hay.
- Câu: “Cụ tưởng tôi sung sướng hơn chăng?”: Phản bác bỏ điều mà ông giáo cho rằng lão Hạc đang nghĩ (rằng: ông giáo sướng hơn lão Hạc).
- Đặt câu:
- Mẫu bút này mà đắt à?
- Hay gì mà hay!
- Tôi thì hạnh phúc lắm đấy!
Câu 5. Đọc đoạn trích trong SGK (chú ý những từ in đậm) và cho biết: Với thể thay quên bằng ko, chưa bằng chẳng được ko? Vì sao?
Ko thể thay “quên” bằng “ko”, “chưa” bằng “chẳng” vào đoạn văn trên được bởi tương tự, nó sẽ làm thay đổi nghĩa của cả câu.
Câu 6. Viết đoạn hội thoại ngắn, trong đó mang tiêu dùng câu phủ định miêu tả và câu phủ định bác bỏ bỏ.
Gợi ý:
- Cậu sắm chiếc áo này ở đâu?
- Tôi ko biết. Mẹ đã tặng nó cho tôi.
- Nó bao nhiêu tiền?
- Khoảng một trăm nghìn.
- Đắt vậy?
- Ko đắt đâu! Chất lượng rất tốt đấy!
- Ra vậy...
--- Cập nhật: 29-01-2023 --- edu.dinhthienbao.com tìm được thêm bài viết Giải VBT Ngữ Văn 8 Câu phủ định từ website vietjack.com cho từ khoá giải bài tập ngữ văn 8 câu phủ định.
Câu phủ định
Câu 1 (Bài tập Một tr.53 – SGK Ngữ văn 8 tập 2):
Trả lời:
Những câu phủ định bác bỏ bỏ:
a. Bằng hành động đó, họ muốn cam kết rằng, ko mang ưu tiên nào to hơn ưu tiên giáo dục thế hệ trẻ cho tương lai.
Tại vì: Với từ phủ định “ko mang”
b. Cụ cứ tưởng thế đấy chứ nó chẳng hiểu gì đâu
Tại vì: Ông giáo phủ định bác bỏ bỏ ý kiến của lão Hạc
c. Ko, chúng con ko đói nữa đâu.
Tại vì: Phủ định bác bỏ bỏ suy nghĩ của chị Dậu
Câu 2 (Bài tập Hai tr.53 – SGK Ngữ văn 8 tập 2):
Trả lời:
- Những câu trên mang ý nghĩa phủ định ko? Vì sao?
Những câu trên ko mang ý nghĩa phủ định. Bởi những câu đó tiêu dùng cách nói phủ định để khẳng định.
- Những câu ko mang từ ngữ phủ định mà mang ý nghĩa tương đương với những câu trên:
a. Câu chuyện có nhẽ chỉ là một câu chuyện hoang đườnh, song đều mang ý nghĩa.
b. ...người nào cũng từng ăn trong tết trung thu
c. ...người nào cũng mang một lần nghển cổ nhìn lên...
- So sánh: Cách nói phủ định để khẳng định trên mang ý nghĩa nhấn mạnh hơn.
Câu 3 ( Bài tập 3 tr.53 – SGK Ngữ văn 8 tập 2):
Trả lời:
Thay từ “ko” bằng từ “chưa”: Choắt chưa dậy được, nằm thoi thóp.
- Với từ phủ định “ko” nghĩa của câu sẽ được hiểu: Dế Choắt ko thể dậy được nữa, Choắt sắp chết. Đây là kiểu câu phủ định vĩnh viễn.
- Với từ phủ định “chưa” nghĩa của câu được hiểu: Dế Choắt mang thể gượng gập dậy. Đây là kiểu phủ định ko hoàn toàn.
Câu 4 (Bài tập 4 tr.54 – SGK Ngữ văn 8 tập 2):
Trả lời:
| Số TT | Câu | Với phải là câu phủ định ko | Chức năng | Những câu mang ý nghĩa tương đương |
| 1 | Đẹp gì mà đẹp! | Câu cảm thán | Phủ định | Ko đẹp gì cả |
| 2 | Làm gì mang chuyện đó! | Câu cảm thán | Phủ định | Ko mang chuyện đó đâu |
| 3 | Bài thơ này mà hay à? | Câu nghi vấn | Phủ định | Bài thơ ko hay |
| 4 | Cụ tưởng tôi sung sướng hơn chăng? | Câu nghi vấn | Phủ định | Cụ ko biết chứ tôi ko sung sướng. |
Câu 5 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 2):
Đọc đoạn trích sau (chú ý những từ in đậm) và cho biết:
Với thể thay bằng , bằng được ko? Vì sao?
Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối; ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng.
(Trần Quốc Tuấn, Hịch tướng sĩ)
Trả lời:
Ko thể thay bằng , bằng vào đoạn văn trên được bởi tương tự, nó sẽ làm thay đổi nghĩa của cả câu. Trong câu, mang tức là ko nghĩ tới (vì sự căm thù giặc đã át hết đi); là chỉ sự nóng lòng muốn ra trận tiền giết mổ giặc (khác với – ko thể làm được).
Câu 6 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 2):
Viết đoạn hội thoại ngắn, trong đó mang tiêu dùng câu phủ định miêu tả và câu phủ định bác bỏ bỏ.
Trả lời:
Tham khảo đoạn hội thoại sau.
- . (câu phủ định miêu tả)
-
- . (câu phủ định bác bỏ bỏ).
Những bài giải vở bài tập Ngữ Văn lớp 8 (VBT Ngữ Văn 8) khác:
- Chương trình địa phương (phần văn)
- Hịch tướng sĩ
- Hành động nói
- Trả bài tập làm văn số 5
- Soạn Văn 8
- Soạn Văn 8 (bản ngắn nhất)
- Soạn Văn 8 (siêu ngắn)
- Soạn Văn lớp 8 (cực ngắn)
- Văn mẫu lớp 8
- Tác giả - Tác phẩm Văn 8
- Lý thuyết, Bài tập Tiếng Việt - Tập làm văn 8
- 1000 câu trắc nghiệm Ngữ văn 8
- Top 55 Đề thi Ngữ Văn 8 (mang đáp án)
Giới thiệu kênh Youtube VietJack
Nhà băng trắc nghiệm lớp 8 tại khoahoc.vietjack.com
--- Cập nhật: 29-01-2023 --- edu.dinhthienbao.com tìm được thêm bài viết Bài tập về Câu phủ định từ website soanbai123.com cho từ khoá giải bài tập ngữ văn 8 câu phủ định.
Bài tập về Câu phủ định
Mời những bạn tham khảo thêm tài liệu:
Ôn tập về luận điểm trong văn nghị luận
Bài tập 1: Trắc nghiệm
Câu 1: Câu phủ định là gì?
A. Là câu tiêu dùng để tả hoặc kể một sự việc nào đó.
B. Là câu nêu điều thắc mắc cần được trả lời.
C. Là câu sử dụng những từ ngữ phủ định (ko, chưa, chẳng…), tiêu dùng để thông tin, xác nhận ko mang sự vật, sự việc … nào đó hoặc phản bác bỏ một ý kiến.
D. Là câu thông tin, xác nhận sự tồn tại của một sự vật, sự việc, hoạt động, tính chất.
Câu 2: Những câu phủ định sau:
– Trời ko rét lắm.
– Trăng chưa lặn.
Là câu phủ định miêu tả hay câu phủ định bác bỏ bỏ?
A. Câu phủ định miêu tả B. Câu phủ định bác bỏ bỏ.
Câu 3: Đọc những câu sau trong truyện “ Thầy tướng xem voi”
Thầy sờ voi bảo:
– Tưởng con voi như thế nào, thì ra nó sun sun như con đỉa.
Thầy sờ ngà bảo:
– Ko phải, nó chần chần như dòng đòn càn.
Câu in chữ nghiêng là câu phủ định miêu tả hay câu phủ định bác bỏ bỏ.
A. Câu phủ định miêu tả B. Câu phủ định bác bỏ bỏ.
Câu 4: Về hình thức, hai câu dưới đây là câu phủ định hay câu khẳng định.
- Em học trò này ko phải là ko thông minh.
- Ko phải là tôi ko hiểu anh.
A. Câu phủ định B. Câu khẳng định.
Câu 5; Về nội dung, hai câu đã dẫn ở bài tập 4 là câu phủ định hay câu khẳng định.
- Câu phủ định B. Câu khẳng định.
Bài tập về Câu phủ định
Câu 6: những câu dưới đây mang phải là câu phủ định ko?
- Giỏi gì mà giỏi
- Ngôi nhà này đẹp à?
- Cậu tưởng tớ thích quyển sổ đó lắm đấy!
A. Câu phủ định B. Ko phải câu phủ định.
Câu 7: về nội dung, những câu nêu ở bài tập 6 mang biểu thị ý phủ định hay ko?
A. Với B. Ko
Câu 8: Câu phủ định được phân thành mấy loại chính?
A. Hai loại B. Ba loại
C. Bốn loại D. Năm loại.
Bài tập 2: Tìm câu phủ định toàn bộ và câu phủ định phòng ban trong những câu dưới đây:
- Trong thời thơ ấu tôi chưa lần nào thấy xa mẹ tôi như lần này.
- Cô tôi chưa dứt câu, cổ họng tôi đã nghẹn ứ khóc ko ra tiếng.
- Thằng cháu nhà tôi, tới một năm nay, chẳng mang giấy tờ gì đấy, ông giáo ạ!.
- Họ ko phải trốn tránh như trước mà xông xáo đi tìm giặc. Họ ko phải ăn uống khổ cực như trước nữa, đã mang những kho lương mới chiếm được của giặc tiếp tế cho họ.
- Sức lẻo khoẻ của anh chàng nghiện chạy ko kịp với sức xô đẩy của người phụ nữ lực điền.[…]
- Con nhà người ta bảy, tám tuổi đã đi ở chăn bò. Còn mày thì chẳng được trò vè gì.
Bài tập 3: Diễn đạt nghĩa của những câu sau bằng những câu phủ định( ý nghĩa cơ bản của câu vẫn ko thay đổi)
- Hôm qua, nó ở nhà.
- Trong giờ học, nó rất trật tự.
Từ đó, trả lời nghi vấn: Bằng cách nào mang thể biến câu phủ định thành câu khẳng định và trái lại mà ý chính của câu ko thay đổi?
Bài tập 4: Phân tích trị giá của một số từ, tổ hợp từ phủ định trong những ví dụ sau.
1. Bèo dạt về đâu hàng nối hàng
Mênh mông ko một chuyến đò ngang
Kocâu gợi chút niềm thân tình
Lặng lẽ bờ xanh nếp bãi vàng
(Tràng Giang – Huy Cận)
2. Sao đặc trời cao sáng suốt đêm
Sao đêm chung sáng chẳng chia miền
Trời còn mang bữa sao quên mọc
Anh chẳng đêm nào chẳng nhớ em.
( Đêm sao sáng – Nguyễn Bính)
3. Chờ mãi anh sang anh chả sang
Vậy mà hôm nọ hát bên làng
Năm tao bảy tuyết anh hò hứa
Để cả mùa xuân cũng bẽ bàng
(Mùa xuân – Nguyễn Bính)
4.Nào đâu những đêm vàng…
… ta đợi chết mánh mặt trời gay gắt.
( Nhớ rừng – Thế Lữ)
5. Nào đâu dòng yếm lụa sồi
Mẫu thắt lưng đũi nhuộm hồi sang xuân
Nào đâu dòng áo tứ thân
Mẫu khăn mỏ quạ dòng quần nái đen.
(Chân quê – Nguyên Bính)
6. Mẹ làm sao nhớ nổi
Mẫu thằng con tới ngồi nghỉ bên thềm
Lúc đêm về thường lẫn vào đêm
Lúc trời sáng lẫn vào đồng đội
(Mẹ không thể nào nhớ nổi chúng con đâu – Dương Hữu Ly)
7. Mình em lầm lũi trên phố về.
Với ngắn gì đâu một dải đê.
( Mưa Xuân – Nguyễn Bính)
———————————————–
GỢI Ý
Bài tập 1: 1.C, 2A, 3.B,4.A,5.B,6.B,7.A,8.A
Bài tập 2: Học trò xem lại điểm 3, mục củng cố, mở rộng và tăng để xác định câu phủ định toàn bộ và câu phủ định phòng ban.
- Phủ định toàn bộ; 2. Phủ định phòng ban.; 3. Phủ định toàn bộ.; 4. Phủ định toàn bộ.; Phủ định phòng ban; 5. Phủ định toàn bộ; 6. Phủ định toàn bộ.
Bài tập 3: Những bạn làm theo những bước sau.
– Bước1 : Biến câu đã cho thành câu phủ định:
– Bước 2; Tìm từ ngữ đồng, nghĩa với cụm từ mang từ phủ định: ko ở nhà = đi đâu đó.
– Bước 3: Đặt thành câu phủ định mang từ ngữ vừa tìm được ở bước 2 mang thể thay đổi từ ngữ chút ít cho thích hợp.
Theo cách đó, những bạn tự làm đối với câu (b) và trả lời nghi vấn mà bài tập đã nêu.