Hướng dẫn Soạn Bài 2 sách giáo khoa Ngữ văn 6 tập một. Nội dung bài Soạn bài Từ mượn sgk Ngữ văn 6 tập Một bao gồm đầy đủ bài soạn, tóm tắt, miêu tả, tự sự, cảm thụ, phân tích, thuyết minh… đầy đủ những bài văn mẫu lớp 6 hay nhất, giúp những em học tốt môn Ngữ văn lớp 6.
I – Từ thuần Việt và từ mượn
1. Khái niệm
– Từ thuần Việt là từ do thánh sư ta thông minh ra.
Ví dụ: Chảy máu, chết, nôn, đám cưới, người già, nữ giới, …
– Từ mượn (hay còn gọi là từ vay mượn, ngoại lai): Từ của tiếng nước ngoài (đặc trưng là tiếng Hán) được nhập vào tiếng nói của ta để biểu thị sự vật hiện tượng, đặc điểm, …..mà tiếng Việt chưa mang từ thích hợp để biểu thị.
Ví dụ: Xì căng đan (Scandal), xì ke (scag), công te nơ (container), sạc (charge), ti vi (TV), tắc xi (taxi), nghi vấn, phụ lão, …
2. Nguồn gốc từ mượn
– Mượn với số lượng nhiều nhất: Tiếng Hán (gồm từ gốc Hán và từ Hán Việt).
Ví dụ:
+ Từ gốc Hán (Hán cổ): Chè, ngà, chén, chém, chìm, buồng, buồn, buồm, mùi, mùa, …
+ Từ Hán Việt: Xuất huyết, từ trần, thổ, bản địa, hôn nhân, phụ nữ, phụ lão, trà, mã, trọng, khinh, vượng, cận, …
– Ngoài ra, tiếng Việt còn mượn từ của một số tiếng nói khác như: tiếng Pháp, tiếng Anh, tiếng Nga, …
Ví dụ:
+ Mượn tiếng Pháp: Áp phích (affiche), a lô (allô), ăng ten (antenne), ô tô (auto), ô văng (auvent), ban công (balcon),…
+ Mượn tiếng Anh: Cờ-líp (clip), xe gíp (jeep), láp-tóp (laptop), oẳn tù tì (phương ngữ miền Nam) (one two three), nhạc rốc (rock)…
3. Cách viết từ mượn
– Từ mượn đã được Việt hoá thì viết như từ thuần Việt.
Ví dụ: Cảm mến, bao gồm, bày vẽ, bình bầu, biến đổi, bồi đắp, kỳ lạ, sống động, …
– Đối với những từ mượn chưa được Việt hoá hoàn toàn, nhất là những từ gồm trên hai tiếng, ta nên sử dụng gạch nối để nối những tiếng với nhau.
Ví dụ: pi-a (PR), in-tơ-nét (internet), a-xit (acide)…
1. Trả lời thắc mắc Một trang 24 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Dựa vào chú thích ở bài Thánh Gióng, hãy giảng giải những từ “trượng”, “tráng sĩ” trong câu sau:
“Chú bé vùng dậy, vươn vai một loại bỗng biến thành một tráng sĩ mình cao hơn trượng”
(Thánh Gióng)
Trả lời:
– Giảng giải từ trương và từ tráng sĩ:
+ Trượng: là đơn vị đo độ dài của TQ thời cổ. Một trượng = 10 thước = 3,33m.
+ Tráng: khỏe mạnh, to to,
+ Sĩ: Người tri thức thời xưa và những người được tôn trọng nói chung.
⇒ Tráng sĩ: Người mang sức lực cường tráng, chí khí mạnh mẽ hay làm việc to.
Nhận xét:
– Hai từ này sử dụng để biểu thị sự vật, hiện tượng, đặc điểm.
– Hai từ này ko phải do ông cha ta thông minh ra mà là từ đi mượn ở nước ngoài.
– Những từ ko phải là từ mượn lúc đọc lên sẽ hiểu nghĩa ngay ko cần phải giảng giải.
2. Trả lời thắc mắc Hai trang 24 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Theo em, những từ được chú thích ở trên mang nguồn gốc ở đâu?
Trả lời:
– Những từ trên mang nguồn gốc từ Trung Quốc cổ, được đọc theo cách của người Việt ⇒ gọi là từ Hán Việt.
3. Trả lời thắc mắc 3 trang 24 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Trong số những từ dưới đây, những từ nào được mượn từ tiếng Hán? Những từ nào được mượn từ những tiếng nói khác?
sứ thần, ti vi, xà phòng, buồm, mít tinh, ra-đi-ô, gan, điện, ga, bơm, xô viết, giang sơn, in-tơ-nét.
Trả lời:
| Từ mượn từ tiếng Hán | Từ mượn từ tiếng nói khác. | Từ được Việt hóa cao mang nguồn gốc từ Ấn – Âu |
| Sứ thần, giang sơn, gan, điện. | Ra-đi-ô, In-tơ-nét. | Ti vi, xà phòng, buồm, mít tính, bơm, Xô Viết |
Nhận xét:
– Những từ được Việt hóa cao thì viết như từ thuần Việt.
– Những từ chưa được Việt hóa cao lúc viết phải mang dấu gạch nối giữa những tiếng.
4. Trả lời thắc mắc 4 trang 24 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Nêu nhận xét về cách viết những từ mượn nói trên.
Trả lời:
– Từ mượn mang Hai nguồn gốc chính là Hán và Ấn – Âu.
– Từ mượn từ nguồn gốc Ấn – Âu mang Hai cách viết khác nhau.
+ Những từ được Việt hóa cao thì viết như từ thuần Việt.
+ Những từ chưa được Việt hóa cao lúc viết phải mang dấu gạch nối giữa những tiếng.
II – Nguyên tắc mượn từ
– Tiếp thu tinh hoá văn hoá dân tộc.
– Giữ gìn bản sắc dân tộc.
Trả lời thắc mắc trang 25 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Em hiểu ý kiến sau của Chủ toạ Hồ Chí Minh như thế nào?
Đời sống xã hội ngày càng phát triển và đổi mới. Với những chữ ta ko mang sẵn và khó dịch đúng, thì cần phải mượn chữ nước ngoài. Ví dụ: “độc lập”, “tự do”, “giai cấp”, “cùng sản”, v.v. Còn những chữ tiếng ta mang, vì sao ko sử dụng mà cũng mượn chữ nước ngoài? Ví dụ:
Ko gọi xe lửa mà gọi “hoả xa”; phi cơ thì gọi là “phi cơ”.
Tiếng nói là thứ của nả vô cùng lâu đời và vô cùng quý báu của dân tộc. Chúng ta phải giữ gìn nó, quý trọng nó, làm cho nó phổ biến ngày càng rộng khắp. Của mình mang mà ko sử dụng, lại đi mượn của nước ngoài, đó chẳng phải là đầu óc quen ỷ lại hay sao?
(Hồ Chí Minh toàn tập, tập 10,NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000, tr. 615)
Trả lời:
Ý kiến của Hồ Chí Minh được hiểu như sau:
– Mặt tích cực: Mượn từ là một cách làm giàu Tiếng Việt.
– Mặt tiêu cực:
+ Lạm dụng việc mượn từ sẽ làm cho Tiếng Việt kém trong sáng.
+ Tùy tiện mượn từ sẽ khiến cho cho Tiếng Việt bị pha tạp.
⇒ Ko mượn từ một cách tùy tiện, phải bảo vệ sự trong sáng của Tiếng Việt.
III – Tập luyện
1. Trả lời thắc mắc Một trang 26 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Ghi lại những từ mượn mang trong những câu dưới đây. Cho biết những từ đó được mượn của tiếng (tiếng nói) nào.
a) Đúng ngày hứa hẹn, bà mẹ vô cùng ngạc nhiên vì trong nhà tự nhiên mang bao nhiêu là sính nghi.
(Sọ Dừa)
b) Ngày cưới, trong nhà Sọ Dừa cỗ bàn thật linh đình, gia nhân chạy ra chạy vào tấp nập.
(Sọ Dừa)
c) Ông vua nhạc pốp Mai-cơn Giắc-xơn đã quyết định nhảy vào lãnh địa in-tơ-nét với vi-ệc mở một trang chủ riêng.
Trả lời:
a) Những từ mượn là: vô cùng, ngạc nhiên, tự nhiên, sính nghi (đồ lễ vật nhà trai đem tới nhà gái để xin cưới). Đây là những từ Hán Việt.
Với thể đặt câu với từ “vô cùng”. Ví dụ: Lòng mẹ thương những con vô cùng.
b) Từ mượn là: gia nhân (người giúp việc trong nhà). Đây là từ Hán Việt.
Ví dụ: Người giúp việc trong nhà ngày xưa được gọi là gia nhân, ngày nay nhiều người thường gọi là ô-sin.
c) Những từ mượn:
– pốp, Mai-cơn-Giắc-xơn, in-tơ-nét (gốc tiếng Anh);
– quyết định, trang chủ, lãnh địa (từ Hán Việt).
Ví dụ: Máy tính nhà em nối mạng in-tơ-nét.
2. Trả lời thắc mắc Hai trang 26 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Hãy xác khái niệm của từng tiếng tạo thành những từ Hán Việt dưới đây:
a) khán giả: người xem; thính giả: người nghe; độc giả: người đọc.
b) yếu điểm: điểm quan yếu; yếu lược: tóm tắt những điều quan yếu; yếu nhân: người quan yếu.
Trả lời:
a) Ta thấy:
| khán giả | khán: xem giả: người |
| thính giả | thính: nghe giả: người |
| độc giả | độc: đọc giả: người |
b) Ta thấy:
| yếu điểm | yếu: quan yếu điểm: điểm |
| yếu lược | yếu: quan yếu lược: tóm tắt |
| yếu nhân | yếu: quan yếu nhân: người |
3. Trả lời thắc mắc 3 trang 26 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Hãy kể một số từ mượn
a) Là tên những đơn vị đo lường.
b) Là tên một số phòng ban của chiếc xe đạp.
c) Là tên một số trang bị.
Trả lời:
a) Đơn vị đo lường: mét, lít, ki-lô-mét, ki-lô-gam.
b) Tên một số phòng ban của chiếc xe đạp: ghi đông, pê đan, gác-đờ-bu…
c) Tên một số trang bị: ra-đi-ô, cát sét, pi-a-nô, vi-ô-lông, ghi-ta, xoong…
4. Trả lời thắc mắc 4 trang 26 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Những từ nào trong những cặp từ dưới đây là từ mượn? Với thể sử dụng chúng trong những hoàn cảnh nào, với những đối tượng giao tiếp nào?
a) Bạn bè túi bụi phôn / gọi điện tới.
b) Ngọc Linh là một fan / người say mê bóng đá cuồng nhiệt.
c) Anh đã hạ nốc ao / nốc ao võ sĩ nước chủ nhà.
Trả lời:
– Những từ mượn trong những câu này là: “phôn”, “fan”, “nốc ao”
– Những từ này thường được sử dụng trong hoàn cảnh giao tiếp bạn bè thân tình hoặc với người thân. Với thể sử dụng trên những thông tin tin báo.
– Ưu điểm: Ngắn gọn. Tuy nhiên, ko nên sử dụng trong những hoàn cảnh giao tiếp trọng thể, nghi tiết.
– Nhược điểm:
+ Ko trọng thể trong hoàn cảnh giao tiếp với bạn bè, ngòi thân hoặc mang thể sử dụng để viết tin
+ Ko sử dụng trong những trương hợp mang nghi tiết giao tiếp trọng thể.
5. Câu 5 trang 26 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Chính tả (nghe – viết): Thánh Gióng (từ Tráng sĩ mặc áo giáp tới lập đền thờ ngay ở quê nhà).
Lưu ý: Tập trung nghe để phân biệt giữa:
– l/n: “lúc”, “lên”, “lớp”, “lửa”, “lại”, “lập”/”núi”, “nơi”, “này”
– Từ mang âm s: “sứ thần”, “tráng sĩ”, “sắt”, “Sóc Sơn”.
Bài trước:
- Soạn bài Thánh gióng sgk Ngữ văn 6 tập 1
Bài tiếp theo:
- Soạn bài Tìm hiểu chung về văn tự sự sgk Ngữ văn 6 tập 1
- Những bài soạn Ngữ văn 6 khác
- Để học tốt môn Toán lớp 6
- Để học tốt môn Vật lí lớp 6
- Để học tốt môn Sinh vật học lớp 6
- Để học tốt môn Lịch sử lớp 6
- Để học tốt môn Địa lí lớp 6
- Để học tốt môn Tiếng Anh lớp 6
- Để học tốt môn Tiếng Anh lớp 6 thí điểm
- Để học tốt môn Tin học lớp 6
- Để học tốt môn GDCD lớp 6
Trên đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Từ mượn sgk Ngữ văn 6 tập Một đầy đủ và ngắn gọn nhất. Chúc những bạn làm bài Ngữ văn tốt!
“Bài tập nào khó đã mang giaibaisgk.com“