Giải vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Tập Một trang 40, 41 – Chính tả
Bài 1: Điền một vần thích hợp với cả 3 chỗ trống dưới đây:
Trả lời:
Chăn trâu đốt lửa trên đồng
Rạ rơm thì ít, gió đông thì nhiều
Miệt mài đuổi một con diều
Củ khoai nướng để cả chiều, thành tro
Bài 2: Điền tiếng mang chứa ia hoặc iê thích hợp với mỗi chỗ trống trong những thành ngữ dưới đây :
Trả lời:
Đông như kiến
Gan như cóc tía
Ngọt như mía lùi
Giải vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Tập Một trang 41, 42, 43 – Luyện từ và câu
1. Nhận xét
Bài 1: Nối từ ở cột A với lời giải nghĩa thích hợp ở cột B
Trả lời:
| Răng – b | Mũi – c | Tai – a |
Bài 2: Nghĩa của những từ răng, mũi, tai trong khổ thơ sau mang gì khác với nghĩa của chúng ở bài tập 1.
Trả lời:
Răng của chiếc cào Làm sao nhai được ?
– Răng của chiếc cào chỉ sử dụng để cào lúa, cào cỏ, ko sử dụng để nhai như người và vật.
Mũi thuyền rẽ nước Thì ngửi mẫu gì?
– Mũi của chiếc thuyền chỉ là một phòng ban của chiếc thuyền, nó ko thể ngửi được
Mẫu ấm ko nghe Sao tai lại mọc ?…
– Tai của mẫu ấm ko sử dụng để nghe được.
Bài 3: Nghĩa của những từ răng, mũi, tai ở bài tập Một và bài tập Hai mang gì giống nhau?
Trả lời:
– Nghĩa của những từ răng: đều chỉ vật nhọn, sắc, sắp đều nhau thành hàng.
– Nghĩa của những từ mũi: đều chỉ phòng ban mang đầu nhọn nhô ra phía trước.
– Nghĩa của những từ tai: Cùng chỉ phòng ban mọc ở hai bên, chia ra như mẫu tai.
2. Tập dượt
Bài 1: Đọc những câu dưới đây. Gạch một ( – ) dưới những từ mắt, chân, đầu mang nghĩa gốc; gạch hai gạch (=) dưới những từ mắt, chân, đầu mang nghĩa chuyển:
Trả lời:
a) Mắt – Đôi mắt của bé mở to.
b) Chân – Lòng ta vân vững như kiềng ba chân.
c) Đầu – Lúc viết, em đừng ngoẹo đầu.
Bài 2: Những từ chỉ phòng ban thân thể người và động vật thường là từ nhiều nghĩa. Hãy tìm một số ví dụ về sự chuyển nghĩa của những từ cho trong bảng dưới đây:
Trả lời:
| Từ nhiều nghĩa | Ví dụ |
| Lưỡi | lưỡi liềm, lưỡi cưa, lưỡi cày, lưỡi lê, lưỡi gươm, lưỡi búa, lưỡi rìu,… |
| mồm | mồm chén, mồm túi, mồm bao, mồm bình,… |
| cổ | cổ chai, cổ tay, cổ chân, cổ áo, cổ lọ, cổ bình,… |
| tay | tay áo, tay ghế, tay quay, tay (chơi) bóng cừ khôi, tay súng thiện xạ,… |
| lưng | lưng ghế, lưng đồi, lưng núi, lưng trời, lưng chén, lưng li,… |
Giải vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Tập Một trang 43, 44, 45 – Tập làm văn
Bài 1: Đọc bài Vịnh Hạ Long (Tiếng Việt 5, tập một, trang 70 – 71), làm những việc sau:
Trả lời:
a) Xác định phần mở bài, thân bài, kết bài của bài văn :
– Mở bài : Vịnh Hạ Long là một thắng cảnh, …. quốc gia Việt Nam.
– Thân bài: (Gồm ba đoạn tiếp theo) Mẫu đẹp của Hạ Long … ngân lên vang vọng.
– Kết bài : (Câu văn cuối) Núi non mãi mãi giữ gìn.
b) Xác định những đoạn của thân bài. Nêu nội dung miêu tả của mỗi đoạn :
Nội dung miêu tả của mỗi đoạn
Đoạn 1
– Tả sự kì vĩ của Hạ Long với hàng nghìn hòn đảo hình dạng khác nhau.
Đoạn 2
– Tả sự duyên dáng của Hạ Long, vẻ tươi mát, trẻ trung suốt bốn mùa.
Đoạn 3
– Tả những nét riêng biệt, quyến rũ của Hạ Long qua mỗi mùa.
c) Những câu văn in đậm trong bài mang vai trò gì trong mỗi đoạn và trong cả bài ?
Những câu văn in đậm mang vai trò mở đầu cho mỗi đoạn, là câu chốt của mỗi đoạn, nêu ý bao trùm toàn đoạn. Xét trong toàn bài, những câu văn đó mang tác dụng chuyển đoạn, nối kết những đoạn với nhau.
Bài 2: Dưới đây là phần thân bài của một bài văn tả cảnh Tây Nguyên. Em hãy đánh dấu x vào ☐ trước câu mở đoạn thích thống nhất cho sẵn dưới mỗi đoạn.
Trả lời:Đoạn 1
(…) Phần phía nam của dải Trưòng Sơn nằm ở đây với nhiều ngọn núi cao từ 2000 tới 2600 mét, quanh năm mây trắng phủ đầu. Bên những chóp núi cao là những thảm rừng dày. Mang nhiều khu rừng nguyên sinh từ bao đời nay chưa in dấu chân người.
Đoạn 2
( … ) Những đồi tranh vàng óng lao xao trong gió nhẹ. Những đồi đất đỏ như vung úp nối nhau chạy tít tắp tận chân trời. Đó đây, những cụm rừng xanh thẫm như ốc đảo nổi lên giữa thảo nguyên. Những đồn điền cà phê, chè,… tươi tốt mênh mông. Những rẫy lúa, nương ngô bên những mái nhà sàn thấp thoáng trải dài ven bờ suối, hoặc quây quần trên những ngọn đồi.
Bài 3: Hãy viết câu mở đoạn cho một trong hai đoạn văn ở bài tập Hai theo ý của riêng em:
Trả lời:
– Đoạn 1 :
+ Tới với Tây Nguyên ta sẽ gặp những ngọn núi cao ngất ngư và rừng cây đại nghìn.
+ Vẻ đẹp của Tây Nguyên trước hết là ở núi non hùng vĩ và những thảm rừng dày.
Đoạn 2 :
+ Những mẫu làm nên đặc sắc của Tây Nguyên là những thảo nguyên mông mênh bát ngát.
+ Ko chỉ quyến rũ du khách bằng núi cao và rừng rậm, Tây Nguyên còn mời gọi khách thăm quan bằng những thảo nguyên rực rỡ sắc màu.
Giải vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Tập Một trang 45, 46 – Luyện từ và câu
Bài 1: Nối mỗi câu ở cột A với lời giải nghĩa thích hợp ở cột B
| A | B |
| a) Bé chạy ton ton trên sân | 1) Hoạt động của máy móc |
| b) Tàu chạy băng băng trên phố ray | 2) Khẩn trương tránh những điều ko may sắp xảy tới |
| c) Đồng hồ chạy đúng giờ | 3) Sự di chuyển của phương tiện liên lạc |
| d) Dân làng khẩn trương chạy lũ | 4) Sự di chuyển nhanh bằng chân |
Trả lời:
| a – 4 | b – 3 | c – 1 | d – 2 |
Bài 2: Dòng nào dưới đây nêu đúng nét nghĩa chung của từ chạy mang trong tất cả những câu trên ? Đánh dấu x vào ☐ trước ý trả lời đúng:
Trả lời:
Bài 3: Khoanh tròn vào chữ mẫu trước câu mang từ ăn được sử dụng với nghĩa gốc :
Trả lời:
Bài 4: Chọn một trong hai từ đi hoặc đứng, đặt câu để phân biệt những nghĩa của từ đó.
Trả lời:
a) Đi
– Nghĩa 1 : tự di chuyển bằng bàn chân.
Em gái tôi đang lẫm chẫm tập đi.
– Nghĩa 2 : mang (xỏ) vào chân hoặc tay để che, giữ.
Mẹ nhắc tôi lúc đi giày phải cột dây cho chu đáo.
b) Đứng
– Nghĩa 1 : ở tư thế thân thẳng, chân đặt trên mặt nền.
Cả lớp đứng nghiêm chào cờ.
– Nghĩa 2 : ngừng chuyển động
Thảo đứng trước cửa lớp chờ tôi.
Giải vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Tập Một trang 46, 47 – Tập làm văn
Bài: Dựa theo dàn ý mà em đã lập trong tuần trước, hãy viết một đoạn văn miêu tả cảnh sông nước.
(Chú ý đọc kĩ gợi ý trong Tiếng Việt 5, tập một, trang 74 trước lúc làm bài)
Trả lời:
Nhà bà ngoại nhìn ra bến phà. Sáng sớm nhìn ra bờ sông, con nước đục ngầu phù sa, hiền hòa chảy. Trên mặt nước, từng đám lục bình trôi dập dềnh, những cánh hoa phơn phớt tím, rung rinh trong gió. Thỉnh thoảng, vài con thuyền chở đầy hàng hóa xuôi theo dòng nước, vài chiếc xà lan nặng nề chở cát, tưởng như sắp bị dòng sông nuốt trộng. Hai bên bờ sông, dãy dừa nước lao xao, ẩn hiện sau đó là vài nóc nhà. Náo động nhất có nhẽ là bến phà. Từng chuyến phà to, chở đầy người và xe pháo, hàng hóa siêng năng qua lại hai bờ sông. Hai bên bờ, hành khách chờ xuống phà, tiếng người xen lẫn tiếng xe, tạo thành dòng âm thanh ồn ào, náo nhiệt,… Nắng sớm mai lấp lóa như dát vàng mặt nước. Dòng sông vẫn cuồn cuộn chảy đỏ sậm phù sa, mang nặng tình nghĩa của con sông đối với người và đất miền Tây.