Hướng dẫn giải và trả lời nghi vấn trong bài Mẹ và quả lớp 7 trang 26 Tập Hai bộ sách Cánh diều xác thực nhất, mời những em học trò và phụ huynh tham khảo.
Soạn Ngữ văn lớp 7 Bài: Mẹ và quả trang 26 (Cánh diều)
1. Chuẩn bị
Yêu cầu (trang 26 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
- Đọc trước văn bản Mẹ và quả, tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Nguyễn Khoa Điềm.
- Lúc nghĩ về cha mẹ, điều gì làm cho em xúc động nhất? Hãy san sẻ điều đó với những bạn.
Trả lời:
- Tác giả Nguyễn Khoa Điềm:
+ Nguyễn Khoa Điềm sinh ngày 15 tháng 4 năm 1943, tại thôn Ưu Điềm, xã Phong Hòa, thị xã Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế. Ông từng hoạt động cách mệnh, viết báo làm thơ và giữ nhiều chức vụ quan yếu: Thứ trưởng Bộ Văn hoá – Thông tin, Tổng Thư ký Hội Nhà văn Việt Nam khóa V; Ông là Đại biểu Quốc hội nước Cùng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam khoá X và là Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thông tin…
+ Một số tác phẩm tiêu biểu: Đất ngoại thành (thơ, 1973); Cửa thép (ký, 1972); Mặt đường khát vọng (trường ca, 1974); Ngôi nhà mang ngọn lửa ấm (thơ, 1986); Thơ Nguyễn Khoa Điềm (thơ, 1990);
+ Đặc điểm thơ văn: Giàu sức suy tư, xúc cảm dồn nén mang màu sắc chính luận.
- Lúc nghĩ về cha mẹ, điều làm em xúc động nhất là sự quan tâm, ân cần và dịu dàng của cha. Cha chăm chút cho em từng chút một tỷ mỉ và yêu thương vô bờ.
2. Đọc hiểu
* Nội dung chính:
Hình ảnh mẹ và quả xuyên suốt bài thơ để thể hiện công lao dưỡng dục sinh thành của mẹ, đồng thời tác giả thể hiện tình yêu thương, trân trọng người mẹ của mình.
* Trả lời nghi vấn giữa bài:
Câu 1 (trang 27 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Chú ý số chữ ở mỗi dòng, vần và nhịp của bài thơ. Từ “lặn” và “mọc” ở đây tức là gì?
Trả lời:
- Số chữ ở mỗi dòng thơ ko giống nhau, dòng 8 chữ, dòng 7 chữ.
- Vần và nhịp thơ linh hoạt
- Từ “lặn” và “mọc” mang tức là chỉ mùa quả hết rồi lại mang, hết lứa quả này lại mang lứa quả khác.
Câu 2 (trang 27 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Hình ảnh minh hoạ cho nội dung nào của bài thơ?
Trả lời:
- Hình ảnh minh hoạ cho nội dung của bài thơ:
Còn những bí và bầu to xuống
Chúng mang dáng giọt mồ hôi mặn
Rỏ xuống lòng thầm lặng mẹ tôi
Câu 3 (trang 27 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Em hiểu “to lên” và “to xuống” ở những dòng thơ số 5,6 như thế nào?
Trả lời:
Câu 4 (trang 27 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Từ “quả” ở khổ Một và từ “quả” ở khổ 3 mang gì giống và khác nhau về nghĩa?
Trả lời:
- Từ quả ở khổ 1: là chỉ quả thông thường mà mẹ vun trồng mà được.
-Từ quả ở khổ 3: là chỉ những đứa con được mẹ sinh thành dưỡng dục.
* Trả lời nghi vấn cuối bài:
Câu 1 (trang 28 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Bài thơ là lời của người nào, nói với người nào về điều gì? Tâm trạng và thái độ của người nói như thế nào?
Trả lời:
- Đây là lời của người con/ tác giả nói với người mẹ của mình: sự tảo tần, hi sinh vất vả của mẹ nuôi nấng những con; lúc mẹ già yếu rồi nhưng những con vẫn chưa làm được điều gì cho đời.
- Tâm trạng và thái độ của tác giả: Thương mẹ, trân trọng mẹ và thể hiện sự băn khoăn day dứt lúc chưa làm được điều mang ích cho đời.
Câu 2 (trang 28 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Theo em, người mẹ trong bài thơ là người như thế nào? Dựa vào đâu mà em biết được điều đó?
- Người mẹ trong bài thơ là:
+ một người mẹ tự lực cánh sinh, ko dựa dẫm vào người khác (mẹ vẫn trông vào tay mẹ vun trồng)
+ một người mẹ lam lũ vất vả tảo tần vì con (chúng tôi từ tay mẹ to, bí bầu mang dáng giọt mồ hôi, lòng thầm lặng)
Câu 3 (trang 28 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Phân tích nét độc đáo của bài thơ thể hiện qua một trong những yếu tố: từ ngữ, hình ảnh, vần, nhịp, giải pháp tu từ,...
Trả lời:
Nét độc đáo của bài thơ:
- Từ ngữ, hình ảnh: giản dị, sắp gũi thân thuộc, đó là hình ảnh mặt trời, cây bầu cây bí, hình ảnh mẹ với những giọt mồ hôi…
- Vần, nhịp thơ linh hoạt: 3/4, 4/3, 4/4…
- Giải pháp tu từ: ẩn dụ (quả non xanh để chỉ người con chưa làm được việc mang ích cho đời), hoán dụ (tay mẹ mỏi để chỉ người mẹ già yếu), so sánh (bí bầu- giọt mồ hôi), đối lập (lặn- mọc; tay mẹ mỏi- quả non xanh)
Câu 4 (trang 28 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Ở hai dòng thơ cuối, vì sao thi sĩ lại “hoảng sợ" lúc nghĩ mình vẫn còn là “một thứ quả non xanh"? (Gợi ý: “Quả non xanh” chỉ điều gì? Vì sao điều đấy làm tác giả “hoảng sợ"?). Bài thơ thể hiện được vẻ đẹp gì trong suy nghĩ, tình cảm của thi sĩ?
Trả lời:
- Hai câu thơ thi sĩ hoảng sợ lúc nghĩ mình vẫn còn là một thứ quả xanh non là bởi bản thân chưa tới độ chín, chưa trưởng thành, hoặc rộng hơn mang thể chưa làm được những điều xứng đáng với sự mong chờ của mẹ, mang thể trở thành những người ko tốt. Trong lúc đó người mẹ “bàn tay mỏi”, sự mòn mỏi đợi chờ, ko chịu đựng được nữa.
Câu 5 (trang 28 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Em thích câu thơ, khổ thơ nào nhất? Bài thơ nói hộ em được điều gì lúc nghĩ về cha mẹ mình?
Trả lời:
- Em thích câu thơ: còn những bí và bầu thì to xuống/ chúng mang dáng giọt mồ hôi mặn nhất bởi câu thơ mang sự liên tưởng so sánh độc đáo giữa giọt mồ hôi vất vả của mẹ nuôi ta lớn khôn, nó cứ dài ra, nặng thêm như những quả bầu, quả bí. Qua đó em thấy được sự hy sinh thầm lặng của mẹ, và lòng hàm ân vô bờ của người con về công dưỡng dục sinh thành của mẹ hiền.
- Bài thơ nói hộ em: hàm ân công lao sinh thành dưỡng dục của cha mẹ, sự tảo tần hi sinh thầm lặng vì con loại của cha mẹ.
►►CLICK NGAY vào nút TẢI VỀ dưới đây để tải về Soạn Văn 7 Bài: Mẹ và quả trang 26 Tập 2 - Cánh diều file PDF hoàn toàn miễn phí.