Hướng dẫn sử dụng SPSS cơ bản + bài tập thực hành | ProSkills

Phần mềm thống kê SPSS là một trong những ứng dụng nghiên cứu và phân tích tài liệu thông dụng nhất lúc bấy giờ. Lý do mọi người thường chọn SPSS thay vì những ứng dụng khác nằm ở tính đơn thuần. Chúng ta hoàn toàn sở hữu thể vô cùng thuận tiện thực thi những nghiên cứu và phân tích thống kê cơ bản và phức tạp vì giao diện đồ họa của chúng rất đơn thuần .
SPSS được sử dụng rất phổ cập trong học thuật, kinh doanh thương nghiệp và trong nhiều tổ chức triển khai tăng trưởng trên toàn quốc tế, vì thế ko cần phải nói rằng góp vốn đầu tư thời hạn của bạn vào việc học nó là một trong những quyết định hành động tốt nhất mà bạn hoàn toàn sở hữu thể đưa ra lúc sở hữu tương quan tới sự tăng trưởng trình độ của mình .
Hướng dẫn sử dụng phần mềm SPSS cơ bản cho người mới khởi đầu!
Ở bài viết này, Proskills. vn sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng ứng dụng SPSS cơ bản dành cho người mới mở màn chỉ với 3 bước đơn thuần. Bao gồm : kiến ​ ​ thức cơ bản về SPSS từ nhập tài liệu tới nghiên cứu và phân tích tài liệu cơ bản. Cụ thể, tất cả chúng ta sẽ xử lý yếu tố :

• Tạo biến
• Nhập dữ liệu
• Phân tích dữ liệu bằng cách sử dụng thống kê cơ bản
• Tạo dựng một số biểu đồ cơ bản.

Làm quen với giao diện phần mềm SPSS

Giao diện chính của SPSS được gọi là hành lang cửa số Data Editor. Đây là nơi diễn ra hầu hết những hoạt động tiêu khiển trong SPSS – từ việc tạo những biến tới quy đổi tài liệu và lựa chọn nghiên cứu và phân tích .
Cửa sổ làm việc của phần mềm SPSS – Proskills.vn
Cửa sổ chỉnh sửa và biên tập tài liệu này cũng giống như bảng tính của Microsoft Excel – một bảng khổng lồ với những hàng và cột .
Trong SPSS, những cột là những biến. Hãy nghĩ về những biến số như những mẩu thông tin bạn đang tích lũy hoặc những nghi vấn riêng ko liên quan gì tới nhau trên biểu mẫu khảo sát .
Những hàng được gọi là trường hợp – hoặc người vấn đáp riêng ko liên quan gì tới nhau trong một cuộc khảo sát. Đây hoàn toàn sở hữu thể là một hộ mái ấm gia đình trong một cuộc khảo sát những hộ mái ấm gia đình, hoặc một bệnh nhân trong một nghiên cứu và dò hỏi lâm sàng nào đó .
Cửa sổ trình chỉnh sửa tài liệu gồm sở hữu Hai tab – chính sách xem tài liệu và chính sách xem đổi khác. Những tab được sử dụng để quy đổi giữa những chính sách xem này nằm ở dưới cùng bên trái của hành lang cửa số là : Data View và Variable View :

• Data View: là nơi bạn sở hữu thể xem và chỉnh sửa dữ liệu.
• Variable View: là nơi bạn sở hữu thể xác định và chỉnh sửa những biến.

Đưa dữ liệu vào SPSS

Mang vô số cách mà Bạn hoàn toàn sở hữu thể đưa vào SPSS. Trong bài viết này, tôi sẽ trình diễn cách xác lập những biến và nhập tài liệu theo cách thủ công bằng tay, như một cách đưa tài liệu vào SPSS .

Khái niệm những biến trong SPSS

Để xác định những biến, trước tiên chúng ta cần chuyển sang dạng xem biến trên cửa sổ biên tập dữ liệu. Làm tương tự bằng cách nhấp vào tab Variable View ở dưới cùng bên trái của cửa sổ.

Ở đây, tất cả chúng ta sẽ phải xác lập những đặc thù của từng biến như : tên biến, kiểu, độ rộng, v.v

Tên biến (Variable name) – đây là tên sẽ được chương trình SPSS sử dụng để xác định duy nhất biến. Lúc xác định tên biến, Bạn phải tuân theo những quy tắc nhất định sau:

• Tên biến ko được chứa khoảng trắng
• Ký tự trước tiên của tên biến ko được là số
• Tên chỉ sở hữu thể chứa những chữ mẫu trong bảng chữ mẫu, số và dấu gạch dưới (_)

Kiểu biến (Variable type) – kiểu dữ liệu của biến. Chúng bao gồm những điều sau:

• Biến số (Numeric)- tất nhiên kiểu này dành cho những biến sở hữu trị giá sẽ được lưu trữ dưới dạng số. Loại biến này chiếm phần to cho hầu hết những cuộc khảo sát. Biến số bao gồm những biến: 1_ Liên tục:, ví dụ: Quy mô hộ gia đình hoặc thu nhập hộ gia đình. 2_ Những biến phân loại như Nam nữ hoặc Tình trạng hôn nhân. Trị giá văn bản của những biến này được lưu trữ dưới dạng số được mã hóa trong đó mỗi số đại diện cho một danh mục trong biến. Ví dụ đối với nam nữ, chúng ta sở hữu thể chỉ định Một cho Nam và Hai cho Nữ.
• Dấu phẩy (Comma) – Một biến số được hiển thị bằng dấu phẩy phân cách ba vị trí một lần và được hiển thị với dấu chấm dưới dạng dấu phân cách thập phân. Diễn giải tương đối khó hiểu, bạn chỉ cần nghĩ đơn thuần biến đó nó sẽ hiển thị dưới dạng: xxx,xxx.xx
• Dấu chấm – Cũng giống như Dấu phẩy nhưng sử dụng dấu chấm thay vì dấu phẩy để phân định ba vị trí. Cũng như trên, nó sẽ hiển thị dưới dạng: xxx.xxx,xx
• Kí hiệu khoa học (Scientific notation)- Một biến số sở hữu những trị giá được hiển thị bằng chữ E được nhúng và lũy thừa sở hữu dấu của 10. Ví dụ. 5.634E-5 sở hữu tức là 0,00005634
• Ngày (Date)- Một biến số sở hữu những trị giá được hiển thị ở một trong một số định dạng lịch-ngày hoặc giờ-đồng hồ. Một ví dụ là ngày sinh.
• Đồng đô-la Mỹ (Dollar) – Một biến số được hiển thị với ký hiệu USD đứng đầu ($), dấu phẩy phân cách ba vị trí một lần và dấu chấm làm dấu phân cách thập phân. Bạn sở hữu thể nhập những trị giá dữ liệu sở hữu hoặc ko sở hữu ký hiệu USD đứng đầu.
• Đơn vị tiền tệ tùy chỉnh (Custom currency) – Một biến số sở hữu trị giá được hiển thị ở một trong những định dạng tiền tệ tùy chỉnh mà bạn sở hữu thể xác định trên tab Đơn vị tiền tệ của hộp thoại Tùy chọn. Đi tới Edit -> Options -> Currency để xác định đơn vị tiền tệ tùy chỉnh.
• Chuỗi (văn bản hoặc chữ và số – String) – Một biến sở hữu trị giá ko phải là số và do đó ko được sử dụng trong tính toán. Những trị giá sở hữu thể chứa bất kỳ ký tự nào sở hữu độ dài đã xác định.
• Biến Số bị hạn chế (Restricted numeric)- Một biến sở hữu trị giá bị giới hạn là những số nguyên ko âm. Những trị giá được hiển thị với những số ko ở đầu được đệm vào chiều rộng tối đa của biến. Ví dụ. nếu độ rộng của biến là 4, trị giá 20 sẽ xuất hiện dưới dạng 0020.

Chiều rộng (Width) – Tổng số ký tự cho phản hồi dài nhất

Số thập phân (Decimals) – Số vị trí thập phân của biến

Nhãn (Label)- Tên hiển thị cho biến

Trị giá (Values)- Đây là nơi bạn đặt danh sách những trị giá cho những phân loại biến. Ví dụ: nếu bạn đặt biến nam nữ là số, bạn phải đặt mã và trị giá tương ứng của chúng trong hộp thoại trị giá mà bạn sở hữu thể mở bằng cách nhấp vào nút 3 chấm

Thiếu (Missing)- Bạn sở hữu thể xác định những trị giá là những trị giá bị thiếu đặc thù, ví dụ: để phân biệt giữa dữ liệu bị thiếu do người trả lời từ chối trả lời (88: từ chối trả lời) và dữ liệu bị thiếu do nghi vấn ko vận dụng cho người trả lời đó (99: ko vận dụng). Những trị giá dữ liệu được chỉ định là do người sử dụng thiếu được gắn cờ để xử lý đặc thù và bị loại trừ khỏi hầu hết những phép tính

Cột (Columns) – Chiều rộng của cột dữ liệu cho biến được đo bằng số ký tự

Căn chỉnh (Align) – Căn chỉnh dữ liệu trong ô cho biến đó. Căn chỉnh mặc định là bên phải cho những biến số và bên trái cho những biến chuỗi

Đo lường (Measure)- Mức đo lường cho biến. Bạn sở hữu thể chỉ định mức độ đo lường dưới dạng thang đo (dữ liệu số trên thang đo khoảng cách hoặc tỷ lệ), thứ tự hoặc danh nghĩa. Dữ liệu danh nghĩa và thứ tự sở hữu thể là chuỗi (chữ và số) hoặc số.

• Nominal. Một biến sở hữu thể được coi là danh nghĩa lúc những trị giá của nó đại diện cho những danh mục ko sở hữu (ví dụ: phòng ban của doanh nghiệp mà một viên chức làm việc). Ví dụ về những biến số Nominal bao gồm khu vực, mã bưu điện và tôn giáo.
• Ordinal. Một biến sở hữu thể được coi là Ordinal lúc những trị giá của nó đại diện cho những danh mục với một số xếp hạng sở hữu sẵn (ví dụ: mức độ hài lòng về nhà cung cấp từ ko hài lòng cao tới hài lòng cao). Ví dụ về những biến số Ordinal bao gồm điểm thái độ thể hiện mức độ hài lòng hoặc độ tin cậy và điểm giám định mức độ ưa thích.
• Scale. Một biến sở hữu thể được coi là scale (liên tục) lúc những trị giá của nó đại diện cho những danh mục sở hữu thứ tự với một chỉ số sở hữu ý nghĩa, để so sánh khoảng cách giữa những trị giá là thích hợp. Ví dụ về những biến quy mô bao gồm tuổi tính bằng năm và thu nhập tính bằng nghìn USD.

Cùng làm Một ví dụ trên phầm mềm về biến phỏng vấn ( mình sẽ gọi nó là InterviewID ) theo những thao tác như sau để làm quen nhé :

1. Ở hàng trước tiên của cột Name (Tên), nhập InterviewID
2. Nhấn phím Tab để chuyển tới cột Type (loại). Tại đây, hãy nhấp vào nút 3 chấm để mở hộp thoại Variable Type (Loại biến). Chọn Numeric (dạng số) và bấm OK.
3. Nhấn phím tab để chuyển sang cột width (chiều rộng). Ở đây chúng ta sẽ để mặc định như mặc định trong hình.
4. Nhấn TAB một lần nữa để chuyển tới Decimals (Số thập phân). Nhập 0 cho số vị trí thập phân.
5. Nhấn tab để chuyển tới Label (Nhãn). Ở đây, chúng ta sẽ nhập tên của biến đầy đủ theo cách chúng ta muốn nó hiển thị trong kết quả phân tích. Vì vậy, hãy nhập ID phỏng vấn.
6. Nhấn TAB. Biến InterviewID sẽ ko sở hữu bất kỳ trị giá nào được chỉ định. Chúng ta cũng sẽ ko tìm thấy những trị giá bị thiếu và chúng ta sẽ để chiều rộng và căn chỉnh của cột ở chế độ mặc định.
7. Ấn Tab lên tới cột Measure (Đo lường). Chúng ta sẽ chọn Nominal

Tiếp theo, Hãy nhập một vài biến nữa như bảng bên dưới :

Sau đó, Chế độ xem Biến sẽ giống như sau :

Nhập dữ liệu

Nhập tài liệu trong SPSS rất đơn thuần. Nếu bạn đã nhập tài liệu trong Excel trước đây, bạn sẽ quen với giao diện SPSS và thuận tiện nhập tài liệu. Trước tiên, hãy chuyển sang chính sách xem tài liệu bằng cách sử dụng những tab ở góc dưới bên phải của màn hình hiển thị trình chỉnh sửa tài liệu .
Theo mặc định, tất cả chúng ta sẽ thấy những trị giá thực mà tất cả chúng ta đang nhập trong trình chỉnh sửa tài liệu. Ví dụ, bên dưới cột Nam nữ, lúc tất cả chúng ta nhập 1, tất cả chúng ta cũng sẽ thấy 1. Tuy nhiên, trong hầu hết những trường hợp lúc bạn sở hữu những biến sở hữu tập trị giá, sẽ rất tuyệt lúc thấy những nhãn sửa chữa thay thế. Vì vậy, lúc tất cả chúng ta gõ 1, nó sẽ hiển thị cho tất cả chúng ta Nam. Để điều này xảy ra, hãy bật nút Nhãn trị giá trên thanh phương tiện ở đầu màn hình hiển thị .

Ngày nay nhập tài liệu sau :

Dữ liệu của bạn sẽ trông như thế này :

Phân tích dữ liệu

Mang rất nhiều loại phân tích dữ liệu sở hữu sẵn trong SPSS và tất cả chúng đều được tìm thấy trong tùy chọn Analyze (Phân tích) trên thực đơn.

Trong hướng dẫn này, tất cả chúng ta sẽ xem xét những thống kê miêu tả cơ bản .

Phân tích biến phân loại

Những biến đã được chỉ định là ordinal ( theo thứ tự ) hoặc nominal ( theo danh nghĩa ) được nghiên cứu và phân tích tốt nhất bằng cách sử dụng tần số. Tần suất chỉ đơn thuần là số lần một trị giá đó Open trong tập dữ liệu. Ví dụ, tất cả chúng ta hoàn toàn sở hữu thể muốn biết bao nhiêu người là nam và bao nhiêu người là nữ .

Nhấp vào mục Analyze (Phân tích) trên thực đơn, trỏ chuột vào Descriptive statistics (Thống kê mô tả) và nhấp vào Frequencies (Tần suất).

Trên hộp thoại hiện lên, bấm và kéo biến Nam nữ ( Gender ) vào hộp bên phải

• Làm tương tự với câu “Did you eat Rice in the past 7 days? – Bạn sở hữu ăn cơm trong 7 ngày qua ko?”
• Nhấp vào nút Biểu đồ ở bên phải hộp thoại
• Chọn Charts (biểu đồ thanh) và nhấp vào Tiếp tục

Click OK
Một cửa sổ mới sở hữu tên là Viewer sẽ Open với hiệu quả nghiên cứu và phân tích của bạn

Bảng tiên phong trong đầu ra là Statistics ( Thống kê ). Vì tất cả chúng ta ko chọn bất kể thống kê nào nên tất cả chúng ta chỉ sở hữu Hai trị giá : Valid and Missing ( Hợp thức và Thiếu ) .

• Số hợp thức đại diện cho số trường hợp sở hữu phản hồi hợp thức trên biến.
• Số Thiếu biểu thị số trường hợp ko sản xuất phản hồi hợp thức cho biến – bằng cách để trống hoặc bằng cách sản xuất trị giá mà chúng ta đã xác định là Thiếu trong chế độ xem biến.

Bảng thứ hai là Bảng tần suất ( Frequencies ) :

• Frequency là viết tắt của số lần trị giá xuất hiện trong tập dữ liệu.
• Percent là tần suất / số lượng được biểu thị bằng phần trăm trên tổng số trường hợp trong tập dữ liệu
• Valid percent (phần trăm hợp thức) là tần suất / số lượng được biểu thị dưới dạng phần trăm trong số những trường hợp Hợp thức (Valid cases) – số người thực sự đã đưa ra phản hồi về biến. Trong hầu hết những trường hợp, đây là trị giá được báo cáo.
• Cumulative percent (Phần trăm tích lũy) là tổng phần trăm của mẫu đã được tính tới hàng đó; nó sở hữu thể được tính bằng cách thêm tất cả những số trong cột Phần trăm Hợp thức phía trên hàng hiện tại.

Để xuất sang Microsoft Word cho báo cáo giải trình của bạn, chỉ cần nhấp chuột phải vào đầu ra, ví dụ : một biểu đồ hoặc một bảng và chọn bản sao. Trong Microsoft Word, bấm chuột phải vào nơi bạn muốn biểu đồ hoặc bảng và chọn dán .

Phân tích những biến liên tục (biến tỷ lệ – scale)

Bảng tần suất mà tất cả chúng ta tạo ra trong lần nghiên cứu và phân tích trước sẽ ko hoạt động tiêu khiển tốt với những biến sở hữu nhiều trị giá tài liệu khác nhau, ví dụ như tuổi. Kết quả sẽ chỉ đơn thuần là một bảng dài những tần số ko sở hữu ý nghĩa gì .

Lúc chúng ta sắp xếp những trị giá của một biến theo thứ tự từ thấp nhất tới cao nhất, chúng ta gọi đây là phân bố tần số (frequency distribution).

Để phân tích những biến tỷ lệ, trước hết chúng ta cần tìm điểm trung tâm hoặc điểm trung bình của phân bố tần số. Chúng ta sử dụng những trị giá mean, median hoặc mode . 3 giải pháp này được gọi là measures of central tendency (những giải pháp của xu hướng trung tâm).

Chỉ số của thiên hướng trung tâm sẽ ko vẽ nên bức tranh đầy đủ về những gì đang diễn ra với biến số. Ngoài việc quan sát điểm trung tâm, chúng ta cũng cần biết những trị giá thay đổi như thế nào trong biến. Chúng ta thực hiện điều này bằng cách sử dụng thước đo độ biến thiên (measure of variability) hay còn được gọi là thước đo độ phân tán (measures of dispersion). Chúng bao gồm phạm vi (range), phương sai (variance) và độ lệch chuẩn (standard deviation).

• Quay lại cửa sổ trình chỉnh sửa dữ liệu SPSS, nhấp vào Analyze -> Descriptive Statistics -> Frequencies
• Nhấp vào nút Reset ở cuối hộp thoại
• Di chuyển biến Độ tuổi (Age) sang hộp bên phải bằng cách kéo và thả
• Nhấp vào nút Statistics 
• Đặt những dấu kiểm trên Trung bình, Trung vị, Độ lệch Std, Phạm vi, Tối thiểu, Tối đa và Phần tư

• Click Continue
• Click nút Charts
• Chọn Biểu đồ và bật “Show normal curve on histogram – Hiển thị đường cong thường ngày trên biểu đồ”
• Click Continue
• Tắt tùy chọn “Display Frequency Table – Bảng tần suất hiển thị” ở dưới cùng bên trái của hộp thoại Tần suất

Click OK

Một lần nữa, bạn sẽ thấy trị giá đầu ra của mình Open trong hành lang cửa số Viewer window .

Một lần nữa tất cả chúng ta sở hữu Bảng thống kê như hình trên. Lần này với nhiều số liệu thống kê hơn – những số liệu tất cả chúng ta đã chọn trong hộp thoại Tùy chọn thống kê ( Statistics options )

• Mean  – Trung bình – Trị giá trung bình được tìm thấy bằng cách cùng tất cả những số lại với nhau và chia cho số trị giá sở hữu trong phân phối.
• Median – Trung vị – Trị giá được tìm thấy bằng cách lấy số chuẩn xác ở giữa phân phối. trong trường hợp số trị giá chia hết cho Hai như trường hợp với tập dữ liệu (Hợp thức Valid= 20), trị giá trung bình của Hai số ở giữa được sử dụng.
• The standard deviation – Độ lệch chuẩn là trị giá trung bình của tất cả những khác biệt giữa mỗi trị giá trong phân phối và trị giá trung bình. Nếu trị giá trung bình là trung tâm thực sự của phân phối, thì độ lệch chuẩn cho biết trung bình mỗi trị giá khác nhau như thế nào so với trị giá đó. Nếu sự khác biệt bằng 0, thì ko sở hữu sự khác biệt giữa mỗi trị giá (về thực chất, điều đó sở hữu tức là tất cả những trường hợp đều sở hữu cùng độ tuổi). Độ lệch chuẩn to hơn 0 sở hữu tức là sở hữu nhiều biến thể hơn trong tập dữ liệu.
• The range – Phạm vi chỉ đơn thuần là sự khác biệt giữa trị giá to nhất và trị giá thấp nhất trong phân phối.
• The percentiles – Những phân vị hiển thị trị giá mà tại đó phần trăm trị giá đã nói trong phân phối nằm ở đó. Ví dụ: phân vị thứ 25 của anh ta là một trị giá mà tại đó 25% điểm ở dưới nó.

Kết luận

Logo SPSS

Phần mềm thống kê SPSS trở nên sở hữu ích lúc chúng dễ sử dụng và thực thi nghiên cứu và phân tích tài liệu. Với giao diện người sử dụng thân thiện và đồ họa tuyệt vời, IBM SPSS thuận tiện là lựa chọn tốt nhất để quản trị và nghiên cứu và phân tích tài liệu hàng ngày .

--- Cập nhật: 16-03-2023 --- edu.dinhthienbao.com tìm được thêm bài viết Hướng Dẫn Cách Xử Lý Số Liệu Spss 20: 5 Bước & Ví Dụ từ website trithuccongdong.net cho từ khoá hướng dẫn giải bài tập spss bằng phần mềm.

Một phương tiện hữu hiệu mà bất cứ người nào đã từng nghiên cứu khoa học, hoặc làm luận văn đều biết tới, đó chính là phần mềm SPSS. Tuy phổ biến là vậy, nhưng ko phải người nào cũng hiểu và biết cách sử dụng phần mềm ưu việt này. Do đó, trong bài viết dưới đây, hãy cùng Tri Thức Cùng Đồng tìm hiểu cách xử lý số liệu SPSS 20 đơn thuần - nhanh chóng và vô cùng dễ hiểu thông qua 5 bước sau.

1. Mở ứng dụng SPSS: làm quen những cửa sổ

Ứng dụng SPSS sản xuất cho người sử dụng một hệ thống quản lý dữ liệu và phân tích thống kê rộng rãi, tiện lợi. Trong phần mềm bao gồm 4 cửa sổ lệnh sau:

• Data editor (Cửa sổ hiệu chỉnh dữ liệu): Bao gồm những bảng tính (worksheet) để đưa dữ liệu vào, hiệu chỉnh và thể hiện.

• Viewer (Cửa sổ xem): Giúp người sử dụng tiện lợi điều chỉnh, thay đổi trật tự và di chuyển kết quả, bảng biểu hiển thị.

• Database access (Truy cập dữ liệu): Bằng cách sử dụng trình hướng dẫn Database Wizard thay vì bộ truy vấn SQL phức tạp, người sử dụng thuận tiện hơn lúc truy cập dữ liệu.
• Data Transformation (Biến đổi dữ liệu): Giúp bạn tùy chỉnh để chuẩn bị sẵn sàng dữ liệu cho bước phân tích tiếp theo.

Ngoài ra, phần mềm SPSS còn rất nhiều tính năng tăng hữu ích khác cho người sử dụng. Tham khảo Hướng Dẫn Download SPSS Full Crack Kèm Cài Đặt Chi Tiết để tải và sử dụng ngay phần mềm.

Sau đây là hướng dẫn chi tiết Hai cách mở phần mềm để xử lý số liệu SPSS 20:

Cách 1: Mở tại màn hình chính desktop

• Trên màn hình desktop của máy tính, tìm biểu tượng SPSS 20 và nhấn chọn
• Nhấn lưu ban chuột để mở hoặc nhấn chuột trái vào biểu tượng → chọn Open và cửa sổ sẽ mở ra.

Cách mở tại màn hình desktop

Cách 2: Mở bằng phím Start

• Nhấn vào biểu tượng Start dưới góc trái màn hình → Tìm “All programs” → SPSS for Windows → SPSS 20 for Windows

Cách mở bằng phím Start

• Nhấn lưu ban chuột hoặc nhấp trái chuột → chọn Open để mở ứng dụng.

2. Chuẩn bị số liệu

Bước tiếp theo, sau lúc phát động phần mềm, bạn phải chuẩn bị tệp dữ liệu để đưa xử lý số liệu bằng SPSS 20. 

Tuy nhiên, quá trình thu thập và chuẩn bị số liệu ko hề đơn thuần. Do đó, hãy làm theo những bước hướng dẫn thông qua ví dụ cụ thể sau đây để nhanh chóng sở hữu tệp dữ liệu sớm nhất nhé!

Những dữ liệu muốn nhập vào SPSS 20 cần phải được thu thập và thống kê tại một bảng số liệu chi tiết (như Excel) để phần mềm sở hữu thể mã hóa và phân tích.

Ví dụ

Đề tài nghiên cứu: Khảo sát mức độ hài lòng của khách hàng với sản phẩm sữa chua Vinamilk.

Cuộc khảo sát dựa trên 5 biến độc lập tuần tự là 

• Giá cả sản phẩm sữa chua Vinamilk
• Sản phẩm sữa chua Vinamilk
• Thương hiệu Vinamilk
• Quảng cáo/ tiếp thị 
• Phân phối, trưng bày tại điểm bán hàng

Một biến phụ thuộc: Mức độ hài lòng chung

Kết quả được giám định dựa theo thang đo Likert 1-5 biểu thị mức độ hài lòng từ thấp tới cao.

Link: Bảng khảo sát mẫu

Nghiên cứu sinh sẽ tiến hành thu thập dữ liệu bằng cách phương tiện như bảng hỏi, điền form… Kết quả thu được phải thống kê thích hợp và thống nhất tập trung tại một bảng mẫu như Excel.

Theo đó, mức độ hài lòng của người khảo sát sẽ được mã hóa thành những con số như được quy ước như trong bảng khảo sát. Mỗi hàng trong bảng tính đại diện cho một đối tượng khảo sát, bao gồm: Thông tin tư nhân và kết quả giám định.

Người nghiên cứu cần thu thập và thống kê những kết quả này, đảm bảo số liệu luôn sở hữu sẵn tại biểu mẫu bảng Excel thích hợp để nhập vào SPSS 20 phân tích.

Trong bước này, nếu bạn sử dụng biểu mẫu Google Form, những kết quả thu về sẽ tự động được thống kê tại trang tính Excel. Nhiệm vụ của bạn là tải xuống và chỉnh sửa số liệu sẵn sàng để nhập vào SPSS 20.

Hướng dẫn cách xuất file Excel từ Google Form:

• Bước 1: Tại tab kết quả khảo sát, nhấn chọn Câu trả lời → Nhấn vào biểu tượng Excel trên góc phải màn hình.

• Bước 2: Một cửa sổ mới xuất hiện, nhập tên file Excel muốn lưu và chọn Tạo.

• Bước 3: Rà soát dữ liệu. Sau lúc đối tượng khảo sát nhập thông tin trên form data sẽ được lưu lại trên sheet này, Quý Anh/chị chỉ cần rà soát và cho đóng khảo sát lúc đã thu thập để dữ liệu.

3. Nhập số liệu vào SPSS (trực tiếp hoặc từ tập tin Excel)

Mang Hai cách để nhập số liệu vào SPSS: Nhập trực tiếp vào phần mềm hoặc nhập từ tập tin Excel thống kê. 

Cách 1: Nhập trực tiếp

Đây là cách làm truyền thống, bạn sở hữu thể dựa vào dữ liệu khảo sát thu thập được và tiến hành nhập tất cả những số liệu đó vào phần mềm. 

Ưu điểm là bạn sở hữu thể rà soát lại số liệu kỹ lưỡng và tuyển lựa những số liệu thích hợp với bài nghiên cứu. Nhưng nhược điểm là rất mất thời kì và ko vận dụng được nếu quy mô mẫu to, lên tới hàng trăm, thậm chí hàng nghìn người. 

Cách 2: Nhập dữ liệu từ Excel

Để khắc phục những nhược điểm của cách làm trên, phần mềm SPSS đã tương trợ nhập liệu data trực tiếp từ Excel vào SPSS. Đây là cách làm đơn thuần, nhanh chóng và tiện lợi, sở hữu thể vận dụng cho những loại quy mô mẫu từ nhỏ cho tới to. 

Cụ thể thứ tự nhập dữ liệu từ Excel vào SPSS được tiến hành như sau:

• Phát động SPSS, truy cập vào thanh File → Open → Data

• Hộp thoại Open Data xuất hiện, bạn hãy tìm kiếm và chọn thư mục chứa file Excel cần xuất dữ liệu. Ngoài định dạng mặc định .sav của SPSS, bạn sở hữu thể tùy chọn Files of type là Excel (*.xls, *.xlsx…) để nhanh chóng chọn được File excel cần nhập vào.

• Sau lúc file Excel xuất hiện, nhấn lưu ban chuột vào file, phần mềm sẽ hiển thị bảng thông tin. Tùy theo mục đích và nhu cầu sử dụng dữ liệu của bản thân, bạn hãy chọn tick vào ô Read variable names from the first row of data cũng như tại ô Worksheet và Range. 

Cụ thể để xem hướng dẫn chi tiết cách nhập liệu từ Excel vào SPSS, mời Quý Anh/chị tham khảo bài viết Cách nhập số liệu SPSS để sở hữu được thông tin đầy đủ và toàn diện nhất.

4. Đưa ra những lệnh SPSS cụ thể:

Sử dụng phần mềm SPSS, người sử dụng sở hữu thể tiến hành một loạt những nghiên cứu một cách nhanh chóng và hiệu quả. Dưới đây sẽ là một vài hướng dẫn và tổng quan ví dụ về một số lệnh phổ biến cần xử lý trong SPSS.                                           

Phân tích mô tả: tỉ lệ, trung bình, độ lệch chuẩn

Để phân tích thống kê mô tả trong phần mềm SPSS 20, bạn truy cập Analyze → Descriptive Statistics → Descriptives. Tiếp theo, hãy di chuyển những biến bạn muốn phân tích mô tả sang cột bên phải và nhấn nút OK. Kết quả sẽ trả về những trị giá như độ lệch chuẩn, trị giá trung bình, trị giá Min - trị giá Max.

So sánh trung bình: t-test

Để sử dụng tính năng, bạn hãy làm theo trình tự Analyze → Compare Means → Independent-Samples T-test. Đây là một loại kiểm định nhằm so sánh trị giá của độ lệch chuẩn mẫu với trung bình số liệu. 

Mở kiểm định T-test

Sau lúc thao tác xong bước trên, sẽ sở hữu một bảng thoại hiện ra, lúc này hãy kéo những biến độc lập vào hàng Test Variables và những biến phụ thuộc vào bảng ở mức xích cuối, hơn là nói khô khan như này.

So sánh tỷ lệ: chi-bình phương

Chi bình phương giúp ta kiểm định tình trạng sở hữu mối quan hệ giữa Hai biến nghiên cứu được chọn hay ko. Để tiến hành kiểm định, vào Analyze → Descriptive Statistics → Crosstabs.

Tiếp đó, hộp thoại Crosstabs sẽ xuất hiện. Chọn hai biến muốn kiểm định ra hai ô Row(s)/ Column(s) và thiết lập những cài đặt tuỳ chỉnh. Kết thúc giai đoạn, nhấn OK để nhận kết quả.

Phân tích tương quan: Pearson và Spearman

Cả hai loại phân tích Pearson và phân tích Spearman đều được sử dụng để rà soát mối quan hệ giữa Hai biến được xếp hạng hoặc một biến được xếp hạng và một biến đo lường khác.

Nếu như tương quan Pearson chỉ kết luận được mối quan hệ tuyến tính giữa Hai biến cần đo lường, thì tương quan Spearman được sử dụng để chỉ ra tương quan thuận chiều hay ngược chiều (dương/ âm) giữa những đại lượng.

Để thực hiện phân tích tương quan, bạn chỉ cần làm theo Hai bước sau:

• Chọn Analyze → Correlate → Bivariate

• Bảng cài đặt Bivariate Correlations được hiện ra, nhập Hai biến cần phân tích vào ô Variables, tùy theo mục đích bạn chọn Pearson hoặc Spearman rồi nhấn OK để nhận kết quả.

Hồi qui logistic và chỉ số OR

Hồi quy logistic là một mô phỏng khá phổ biến trong SPSS để ước tính xác suất xảy ra của một sự kiện. 

Để tiến hành thuật toán hồi quy Logistic và chỉ số OR, bạn làm theo những bước sau:

• Trên phần mềm SPSS, chọn Analyze → Regression → Binary Logistic

• Kéo thả những biến phụ thuộc Y vào mục Dependent, những biến độc lập còn lại đưa vào mục Covariates. 
• Chọn những tùy chỉnh cần thiết trong mục Options, sau đó nhấn OK để kết thúc.

Đó là những lệnh phân tích phổ biến nhất trong SPSS 20. Tuy nhiên, trên thực tế, quá trình xử lý và chạy phân tích sở hữu thể gặp nhiều sai lỗi và phải chỉnh sửa rất nhiều để cho ra một kết quả đẹp như ý. 

Để đơn thuần hóa những thao tác và tiết kiệm thời kì trong giai đoạn xử lý những dữ liệu, những bạn hãy tham khảo nhà cung cấp xử lý số liệu SPSS của Tri Thức Cùng Đồng nhanh gọn - tiện lợi và tiết kiệm.

5. Lấy kết quả và báo cáo

Sau lúc chạy xong câu lệnh xử lý số liệu SPSS, phần mềm sẽ tự động khởi chạy và cho ra kết quả output cần. Những kết quả output sẽ được trả ra tại một cửa sổ riêng biệt và lưu lại trong quá trình sử dụng ứng dụng.

Quan sát bảng kết quả, bạn sở hữu thể đọc được những số liệu để bổ trợ cho nghiên cứu của mình. Từ đó, rút ra những đặc điểm và kết luận về những đối tượng nghiên cứu. 

Ví dụ: Bảng kết quả và báo cáo về kiểm định độ tin cậy của thang đo Cronbach’s Alpha như sau:

Chú thích những khái niệm trong bảng trên:

• Cronbach’s Alpha: Hệ số Cronbach’s Alpha
• N of Items: Số lượng biến quan sát
• Scale Mean If Item Deleted: Trung bình thang đo nếu loại biến
• Scale Variance if Item Deleted: Phương sai thang đo nếu loại biến
• Corrected Item-Total Correlation: Tương quan biến tổng
• Cronbach’s Alpha If Item Deleted: Hệ số Cronbach’s Alpha nếu loại biến. 

Từ kết quả ở trên, sở hữu thể thấy hệ số tương quan của biến tổng là 0.897 ≥ 0.3 ⇒ BIến đó đạt yêu cầu. Hệ số Cronbach’s Alpha nằm trong ngưỡng 0.8 tới sắp bằng 1, chứng tỏ thang đo lường rất tốt.

Ngoài ra, trị giá Cronbach’s Alpha If Item Deleted của những biến đều ko to hơn biến tổng, do đó ko cần loại biến quan sát nào.

6. Video hướng dẫn xử lý số SPSS 

Mang thể thấy phần mềm SPSS 20 rất hữu dụng trong giai đoạn xử lý số liệu để nghiên cứu khoa học hoặc làm luận văn tốt nghiệp. Tuy nhiên, nhiều người giám định rằng đây là một phương tiện khá phức tạp, cần thời kì làm quen và sử dụng.

Để nhận được hướng dẫn tổng quan hơn về cách xử lý số liệu SPSS, những bạn vui lòng truy cập link sau để được xem hướng dẫn chi tiết bằng video:

Hướng dẫn xử lý số liệu SPSS bằng video

Tương tự, trong bài viết trên, Tri Thức Cùng Đồng đã hướng dẫn cách Xử lý số liệu SPSS thông qua thứ tự 5 bước, cũng như san sớt một số gợi ý trong mỗi bước. Kỳ vọng đó là toàn bộ những nguồn thông tin hữu ích dành cho bạn, từ đó sở hữu thể phát triển hơn nữa khả năng sử dụng phần mềm SPSS của mình. Nếu sở hữu bất kỳ thắc mắc gì trong quá trình sử dụng, hãy liên hệ với lực lượng của Tri Thức Cùng Đồng để được hướng dẫn và tương trợ.

Tài liệu tham khảo: 

1. Nunnally, J. (1978), Psychometric Theory. New York, McGraw-Hill
2. Nguyên Nam Phong. (2017). Hướng dẫn sử dụng phần mềm SPSS phân tích dữ liệu.
3. wikiHow. (2021, June 3). How to Analyse Data Using SPSS.

--- Cập nhật: 16-03-2023 --- edu.dinhthienbao.com tìm được thêm bài viết Hướng dẫn cách chạy SPSS Online toàn tập (Update 2022) từ website trithuccongdong.net cho từ khoá hướng dẫn giải bài tập spss bằng phần mềm.

Chắc hẳn SPSS đã là một khái niệm ko còn xa lạ gì đối với sinh viên, học viên và những nhà nghiên cứu khoa học. Là một phương tiện cần thiết, đặc thù trong những bài nghiên cứu và luận văn cuối khóa, SPSS thực sự rất hữu ích trong việc tương trợ thống kê và quản lý dữ liệu. Sau đây, Tri Thức Cùng Đồng sẽ san sớt những thông tin và hướng dẫn cách chạy SPSS toàn tập cực chi tiết và đầy đủ. Cùng theo dõi nhé!

1. Giới thiệu phần mềm SPSS là gì?

SPSS (viết tắt của Statistical Product and Service Solutions) là một phần mềm chuyên dụng giúp xử lý thông tin sơ cấp và sản xuất những biểu đồ phân tích số liệu. 

Đặc điểm vượt trội của SPSS:

• Phần mềm với giao diện thiết kế thân thiện
• Phục vụ tốt những nhu cầu trong phân tích thống kê, từ thống kê mô tả (liệt kê dữ liệu, vẽ đồ thị) tới thống kê suy luận (tương quan, hồi quy…)

Hiện nay, SPSS được sử dụng rất rộng rãi trong thống kê phân tích số liệu. Đặc trưng là trong những trường đại học và cao đẳng, việc sử dụng SPSS làm phương tiện nghiên cứu là hết sức phổ biến.

Do đó, tìm hiểu và sớm nắm bắt cách sử dụng SPSS là một điểm lợi thế với bất cứ sinh viên nào trước lúc khởi đầu làm một bài nghiên cứu khoa học hoặc bài luận văn cuối khóa.

Những bạn tải phần mềm SPSS tại trang chủ của IBM hoặc tham khảo bài viết: Hướng Dẫn Download SPSS Full Crack

2. Cách sử dụng spss cơ bản với 5 tính năng chính

SPSS sở hữu rộng rãi những chức năng và phương tiện tương trợ cho việc phân tích thống kê trở nên tiện lợi hơn. Tri Thức Cùng Đồng sẽ hướng dẫn sử dụng phần mềm SPSS cơ bản thông qua 5 tính năng chính sau:

2.1. SPSS Data View (Xem dữ liệu SPSS)

SPSS sở hữu thể mở tất cả những tệp định dạng lưu trữ dữ liệu cần thống kê để chỉnh sửa và phân tích những số liệu đó. Một số dạng tệp sở hữu thể mở trên SPSS như:

• Bảng tính từ Microsoft Excel hoặc Open Office
• Tệp văn bản thuần túy (dạng .txt hoặc .csv)
• Gói hạ tầng dữ liệu quan hệ (SQL)
• Dữ liệu từ Stata hoặc SAS

Hướng dẫn cách sử dụng SPSS Data View cụ thể như sau:

• Bước 1: Mở SPSS
• Bước 2: Chọn tệp định dạng chứa dữ liệu bạn muốn xem
• Bước 3: Xem SPSS hiển thị dữ liệu dưới dạng trang tính như hình bên dưới

Trang tính hiển thị những trị giá dữ liệu như trên được gọi là Data View. Những thông tin trong trang tính ví dụ như:

• Cột trước tiên hiện số thứ tự từng người tham gia nghiên cứu
• Cột thứ hai hiện nam nữ của người tham gia nghiên cứu (nam/nữ)
• Cột thứ ba là ngày sinh mỗi người
• Những cột còn lại hiển thị thông tin tương ứng với tên từng cột...

2.2. SPSS Variable View(Xem biến SPSS)

Để xem chi tiết những biến (tên, loại, trị giá…), từ cửa sổ trang tính Data View, chọn cửa sổ Variable View ở dưới góc màn hình tay trái.

Cửa sổ này hiển thị tên gọi của những biến liên kết với thông tin về ý nghĩa và trị giá dữ liệu tại mỗi biến. 

Hiểu đơn thuần, cửa sổ này hiển thị thông tin của tập hợp những đối tượng nghiên cứu ở dạng “mã hóa” để phần mềm SPSS dễ tương tác và làm việc hơn. Những kết quả này thường được gọi là “biến”.

Trang tính cho phép xem dữ liệu dạng biến Variable View được hiển thị như sau:

Về cơ bản, hai trang tính Data View và Variable View là hai trang tính bổ sung cho nhau, sở hữu liên hệ mật thiết với nhau. 

Ví dụ, trong hình ảnh phía trên:

• Biến “id” sở hữu kiểu dữ liệu dạng số (Numeric), tên biến là “Employee Code”
• Biến “gender” với kiểu dữ liệu chuỗi (String), tên biến là “Gender” và sở hữu trị giá Một tương ứng với Female, Hai tương ứng với Male...
• Biến “bdate” ở dạng tháng ngày (Date), được đặt tên là “Date of Birth”
• Những biến còn lại tương tự…

Thông tin thống kê dữ liệu những biến ta sở hữu thể truy vấn lại cửa sổ trang tính Data View. Cửa sổ Variable View hiển thị những định dạng về từng biến đó.

2.3. Data Analysis(Phân tích dữ liệu)

Tính năng vượt trội nhất của phần mềm SPSS chính là phân tích dữ liệu (Data Analysis). Đây là một tùy chọn phức tạp và bao hàm nhiều phép toán phân tích, người sử dụng cần sở hữu tri thức về thống kê để thao tác thạo với phương tiện này.

Một trong những phương tiện được sử dụng nhiều nhất tại tính năng Data Analysis của SPSS chính là thống kê mô tả (Descriptive Statistics):

Nếu dữ liệu thu thập được bao gồm biến “Thu nhập 2010”, bạn sở hữu thể sử dụng chức năng Analyze trên thanh phương tiện → chọn Descriptive Statistics (thống kê mô tả) → chọn Descriptives (thống kê trung bình).

Màn hình sẽ hiển thị hộp thoại Descriptives (thống kê trung bình), bạn chọn biến cần phân tích, ở đây là “Thu nhập 2010” và lựa chọn những đặc tính cần hiển thị trong hộp Descriptives Options bên phải.

Hộp thoại thống kê trung bình

Chức năng này giúp bạn sở hữu những mô tả tổng quát về đặc điểm của mẫu đang nghiên cứu. Ví dụ: Trong số những người khảo sát, sở hữu bao nhiêu người sở hữu mức thu nhập từ $500 - $1000 , sở hữu bao nhiêu người sở hữu mức thu nhập từ $1000 - $2000...

2.4. SPSS Output Window(Cửa sổ đầu ra)

Kết thúc bước trên, lúc bạn nhấn "OK" , một cửa sổ mới sữa hiện ra - đây là cửa sổ đầu ra của SPSS (Output Window). Cửa sổ giúp thống kê dữ liệu về tất cả những biến chúng ta đã chọn.

Mang thể thấy, cửa sổ Output Viewer sở hữu bố cục và cấu trúc khác với cửa sổ Data Editor mà chúng ta đã thấy trước đó. 

Vì SPSS sử dụng một cửa sổ riêng biệt để hiển thị kết quả dữ liệu, Nếu dữ liệu được chỉnh sửa thì cần thao tác lệnh lại để cho ra kết quả mới.

Giao diện Cửa sổ Output Viewer của SPSS sắp giống với một trang chiếu Powerpoint chứa những mục như văn bản, bảng và biểu đồ nhằm sản xuất thông tin cho người xem.

2.5. SPSS Reporting(Con số)

Những kết quả dữ liệu đầu ra của SPSS thường là những bảng và biểu đồ, được thiết kế thông minh, tiện lợi sao chép và dán vào những chương trình khác.

Ví dụ: Nếu bạn cần làm báo cáo trên MS Word hay Google Docs, bạn hoàn toàn sở hữu thể tiện lợi sao chép và dán kết quả sang những chương trình này. 

Nhưng, những bảng sao chép vẫn sẽ giữ nguyên định dạng như phông chữ, đường viền… tại nơi sao chép. Hãy lưu ý chỉnh sửa sao cho thích hợp với bản báo cáo của mình.

3. Cách chạy SPSS Online với 5 bước

Với 5 tính năng trên, bạn sở hữu thể hiểu sơ qua cách chạy SPSS thông qua cách phần mềm làm việc và tương tác với người sử dụng. Ngày nay, Tri Thức Cùng Đồng sẽ hướng dẫn cách sử dụng SPSS thông qua 5 bước thao tác tiêu biểu sau đây:

Bước 1: Opening Data Files (Mở tệp dữ liệu)

Trên màn hình desktop của Windows, nhấn vào biểu tượng SPSS. Hoặc bạn ấn phím Start → All program → SPSS for Windows → SPSS (phiên bản đang cài đặt).

Những phiên bản phổ biến là SPSS 20, 21, 22 và 23. Trong bài viết này, Tri Thức Cùng Đồng san sớt cách sử dụng SPSS 20.

Tại màn hình chính, thao tác chọn File → Open → Data, sau đó cửa sổ màn hình sẽ hiển thị:

Sau đó lựa chọn kiểu file bạn muốn mở (.xls, .xlsx … ), sau đó chọn tên file và nhấn Open để mở file trên SPSS.

Bước 2: Editing Data(Chỉnh sửa dữ liệu)

Trước lúc sở hữu thể phân tích số liệu tại SPSS, bạn cần chỉnh sửa dữ liệu về dạng thích hợp với phần mềm để thuận tiện cho những thuật toán phân tích chuẩn xác. 

Một số thao tác chỉnh sửa dữ liệu thường vận dụng đó là:

• Chỉnh sửa Type - kiểu dữ liệu (dạng số, chữ, tháng ngày, chuỗi…)
• Đặt tên cho biến - Label
• Đặt trị giá - Values - cho biến (ví dụ: 1 = nam, 2 = nữ…)
• Chọn cách đo - Measure - dữ liệu (Nominal: thường ngày, Scale: xếp hạng…)

Bước 3: Tables and Charts (Bảng và Biểu đồ)

Sau lúc sở hữu bộ dữ liệu hoàn chỉnh, bạn sở hữu thể tiến hành phân tích và cho ra những kết quả về bảng và biểu đồ rất tiện lợi và nhanh chóng trong SPSS. 

Một hạn chế tại SPSS là cách biểu đồ trong SPSS ko được chú trọng về mặt thẩm mỹ. Những bảng và biểu đồ rất đơn thuần, ít màu sắc, chú trọng vào việc trình bày thông tin. 

Tuy nhiên, đó chính là nét đặc trưng cho phần mềm này. Với những đối tượng thường xuyên sử dụng SPSS, chỉ cần một mẫu nhìn cũng giúp họ trông thấy đâu là biểu đồ do SPSS tạo nên.

Bước 4: Inferential Statistics (Thống kê suy luận)

Tại SPSS, người sử dụng sở hữu thể thao tác để thực hiện phân tích thống kê suy luận thông qua nhiều chức năng của phần mềm. 

Sau đây, Tri Thức Cùng Đồng sẽ liệt kê một số chức năng phổ biến thường được vận dụng nhiều của SPSS:

• Kiểm định trị giá trung bình T-tests
• Kiểm định Chi bình phương Chi-square tests
• Kiểm định ANOVA
• Kiểm định tương quan Correlations
• Kiểm định hồi quy
• Kiểm định phi thông số
• Phân tích nhân tố khám phá EFA
• Phân tích cluster thứ bậc

Mỗi chức năng đều sở hữu những bước làm và ý nghĩa riêng. Để sử dụng SPSS 20 thạo, bạn cần dành một khoảng thời kì nhất định để nghiên cứu và thực hiện phần mềm.

Bước 5: Saving Data and Output (Lưu dữ liệu và dữ liệu đầu ra)

Sau lúc thao tác với SPSS xong, bạn sở hữu thể lưu những dữ liệu được phân tích dưới nhiều định dạng tệp khác nhau, bao gồm:

• Microsoft Excel
• Văn bản (.txt hoặc .csv)
• Stata
• SAS
• Hoặc dữ liệu bằng chính phần mềm SPSS

Ngoài ra, bạn sở hữu thể lưu từng kết quả đầu ra (như từng bảng biểu, hình ảnh) thành một tệp file riêng lẻ:

• Biểu đồ thường được sao chép dưới định hình trạng ảnh .png
• Những bảng biểu, số liệu được sao chép ở dạng văn bản với bố cục, phông chữ và đường kẻ ko đổi; thường lưu thành nhiều tệp định dạng khác nhau như .pdf, HTML, Microsoft Word

Những dữ liệu này bạn sở hữu thể tiện lợi tìm lại trong bộ nhớ đã lưu trên máy tính hoặc trong khay bộ nhớ tạm thời của RAM, tiện lợi sử dụng lại bất cứ lúc nào cần thiết.