Một phương tiện hữu hiệu mà bất cứ người nào đã từng nghiên cứu khoa học, hoặc làm luận văn đều biết tới, đó chính là phần mềm SPSS. Tuy phổ biến là vậy, nhưng ko phải người nào cũng hiểu và biết cách tiêu dùng phần mềm ưu việt này. Do đó, trong bài viết dưới đây, hãy cùng Tri Thức Cùng Đồng tìm hiểu cách xử lý số liệu SPSS 20 đơn thuần - nhanh chóng và vô cùng dễ hiểu thông qua 5 bước sau.
1. Mở ứng dụng SPSS: làm quen những cửa sổ
Ứng dụng SPSS sản xuất cho người tiêu dùng một hệ thống quản lý dữ liệu và phân tích thống kê phổ quát, tiện lợi. Trong phần mềm bao gồm 4 cửa sổ lệnh sau:
- Data editor (Cửa sổ hiệu chỉnh dữ liệu): Bao gồm những bảng tính (worksheet) để đưa dữ liệu vào, hiệu chỉnh và thể hiện.
- Viewer (Cửa sổ xem): Giúp người tiêu dùng tiện lợi điều chỉnh, thay đổi trật tự và di chuyển kết quả, bảng biểu hiển thị.
- Database access (Truy cập dữ liệu): Bằng cách tiêu dùng trình hướng dẫn Database Wizard thay vì bộ truy vấn SQL phức tạp, người tiêu dùng thuận tiện hơn lúc truy cập dữ liệu.
- Data Transformation (Biến đổi dữ liệu): Giúp bạn tùy chỉnh để chuẩn bị sẵn sàng dữ liệu cho bước phân tích tiếp theo.
Ngoài ra, phần mềm SPSS còn rất nhiều tính năng tăng hữu ích khác cho người tiêu dùng. Tham khảo Hướng Dẫn Download SPSS Full Crack Kèm Cài Đặt Chi Tiết để tải và sử dụng ngay phần mềm.
Sau đây là hướng dẫn chi tiết Hai cách mở phần mềm để xử lý số liệu SPSS 20:
Cách 1: Mở tại màn hình chính desktop
- Trên màn hình desktop của máy tính, tìm biểu tượng SPSS 20 và nhấn chọn
- Nhấn lưu ban chuột để mở hoặc nhấn chuột trái vào biểu tượng → chọn Open và cửa sổ sẽ mở ra.
Cách mở tại màn hình desktop
Cách 2: Mở bằng phím Start
- Nhấn vào biểu tượng Start dưới góc trái màn hình → Tìm “All programs” → SPSS for Windows → SPSS 20 for Windows
Cách mở bằng phím Start
- Nhấn lưu ban chuột hoặc nhấp trái chuột → chọn Open để mở ứng dụng.
2. Chuẩn bị số liệu
Bước tiếp theo, sau lúc phát động phần mềm, bạn phải chuẩn bị tệp dữ liệu để đưa xử lý số liệu bằng SPSS 20.
Tuy nhiên, quá trình thu thập và chuẩn bị số liệu ko hề đơn thuần. Do đó, hãy làm theo những bước hướng dẫn thông qua ví dụ cụ thể sau đây để nhanh chóng mang tệp dữ liệu sớm nhất nhé!
Những dữ liệu muốn nhập vào SPSS 20 cần phải được thu thập và thống kê tại một bảng số liệu chi tiết (như Excel) để phần mềm mang thể mã hóa và phân tích.
Ví dụ
Đề tài nghiên cứu: Khảo sát mức độ hài lòng của khách hàng với sản phẩm sữa chua Vinamilk.
Cuộc khảo sát dựa trên 5 biến độc lập tuần tự là
- Giá cả sản phẩm sữa chua Vinamilk
- Sản phẩm sữa chua Vinamilk
- Thương hiệu Vinamilk
- Quảng cáo/ tiếp thị
- Phân phối, trưng bày tại điểm bán hàng
Một biến phụ thuộc: Mức độ hài lòng chung
Kết quả được giám định dựa theo thang đo Likert 1-5 biểu thị mức độ hài lòng từ thấp tới cao.
Link: Bảng khảo sát mẫu
Nghiên cứu sinh sẽ tiến hành thu thập dữ liệu bằng cách phương tiện như bảng hỏi, điền form… Kết quả thu được phải thống kê thích hợp và thống nhất tập trung tại một bảng mẫu như Excel.
Theo đó, mức độ hài lòng của người khảo sát sẽ được mã hóa thành những con số như được quy ước như trong bảng khảo sát. Mỗi hàng trong bảng tính đại diện cho một đối tượng khảo sát, bao gồm: Thông tin tư nhân và kết quả giám định.
Người nghiên cứu cần thu thập và thống kê những kết quả này, đảm bảo số liệu luôn mang sẵn tại biểu mẫu bảng Excel thích hợp để nhập vào SPSS 20 phân tích.
Trong bước này, nếu bạn sử dụng biểu mẫu Google Form, những kết quả thu về sẽ tự động được thống kê tại trang tính Excel. Nhiệm vụ của bạn là tải xuống và chỉnh sửa số liệu sẵn sàng để nhập vào SPSS 20.
Hướng dẫn cách xuất file Excel từ Google Form:
- Bước 1: Tại tab kết quả khảo sát, nhấn chọn Câu trả lời → Nhấn vào biểu tượng Excel trên góc phải màn hình.
- Bước 2: Một cửa sổ mới xuất hiện, nhập tên file Excel muốn lưu và chọn Tạo.
- Bước 3: Rà soát dữ liệu. Sau lúc đối tượng khảo sát nhập thông tin trên form data sẽ được lưu lại trên sheet này, Quý Anh/chị chỉ cần rà soát và cho đóng khảo sát lúc đã thu thập để dữ liệu.
3. Nhập số liệu vào SPSS (trực tiếp hoặc từ tập tin Excel)
Với Hai cách để nhập số liệu vào SPSS: Nhập trực tiếp vào phần mềm hoặc nhập từ tập tin Excel thống kê.
Cách 1: Nhập trực tiếp
Đây là cách làm truyền thống, bạn mang thể dựa vào dữ liệu khảo sát thu thập được và tiến hành nhập tất cả những số liệu đó vào phần mềm.
Ưu điểm là bạn mang thể rà soát lại số liệu kỹ lưỡng và chọn lựa những số liệu thích hợp với bài nghiên cứu. Nhưng nhược điểm là rất mất thời kì và ko vận dụng được nếu quy mô mẫu to, lên tới hàng trăm, thậm chí hàng nghìn người.
Cách 2: Nhập dữ liệu từ Excel
Để khắc phục những nhược điểm của cách làm trên, phần mềm SPSS đã tương trợ nhập liệu data trực tiếp từ Excel vào SPSS. Đây là cách làm đơn thuần, nhanh chóng và tiện lợi, mang thể vận dụng cho những loại quy mô mẫu từ nhỏ cho tới to.
Cụ thể trật tự nhập dữ liệu từ Excel vào SPSS được tiến hành như sau:
- Phát động SPSS, truy cập vào thanh File → Open → Data
- Hộp thoại Open Data xuất hiện, bạn hãy tìm kiếm và chọn thư mục chứa file Excel cần xuất dữ liệu. Ngoài định dạng mặc định .sav của SPSS, bạn mang thể tùy chọn Files of type là Excel (*.xls, *.xlsx…) để nhanh chóng chọn được File excel cần nhập vào.
- Sau lúc file Excel xuất hiện, nhấn lưu ban chuột vào file, phần mềm sẽ hiển thị bảng thông tin. Tùy theo mục đích và nhu cầu sử dụng dữ liệu của bản thân, bạn hãy chọn tick vào ô Read variable names from the first row of data cũng như tại ô Worksheet và Range.
Cụ thể để xem hướng dẫn chi tiết cách nhập liệu từ Excel vào SPSS, mời Quý Anh/chị tham khảo bài viết Cách nhập số liệu SPSS để mang được thông tin đầy đủ và toàn diện nhất.
4. Đưa ra những lệnh SPSS cụ thể:
Sử dụng phần mềm SPSS, người tiêu dùng mang thể tiến hành một loạt những nghiên cứu một cách nhanh chóng và hiệu quả. Dưới đây sẽ là một vài hướng dẫn và tổng quan ví dụ về một số lệnh phổ biến cần xử lý trong SPSS.
Phân tích mô tả: tỉ lệ, trung bình, độ lệch chuẩn
Để phân tích thống kê mô tả trong phần mềm SPSS 20, bạn truy cập Analyze → Descriptive Statistics → Descriptives. Tiếp theo, hãy di chuyển những biến bạn muốn phân tích mô tả sang cột bên phải và nhấn nút OK. Kết quả sẽ trả về những trị giá như độ lệch chuẩn, trị giá trung bình, trị giá Min - trị giá Max.
So sánh trung bình: t-test
Để sử dụng tính năng, bạn hãy làm theo trình tự Analyze → Compare Means → Independent-Samples T-test. Đây là một loại kiểm định nhằm so sánh trị giá của độ lệch chuẩn mẫu với trung bình số liệu.
Mở kiểm định T-test
Sau lúc thao tác xong bước trên, sẽ mang một bảng thoại hiện ra, lúc này hãy kéo những biến độc lập vào hàng Test Variables và những biến phụ thuộc vào bảng ở mức xích cuối, hơn là nói khô khan như này.
So sánh tỷ lệ: chi-bình phương
Chi bình phương giúp ta kiểm định tình trạng mang mối quan hệ giữa Hai biến nghiên cứu được chọn hay ko. Để tiến hành kiểm định, vào Analyze → Descriptive Statistics → Crosstabs.
Tiếp đó, hộp thoại Crosstabs sẽ xuất hiện. Chọn hai biến muốn kiểm định ra hai ô Row(s)/ Column(s) và thiết lập những cài đặt tuỳ chỉnh. Kết thúc quá trình, nhấn OK để nhận kết quả.
Phân tích tương quan: Pearson và Spearman
Cả hai loại phân tích Pearson và phân tích Spearman đều được sử dụng để rà soát mối quan hệ giữa Hai biến được xếp hạng hoặc một biến được xếp hạng và một biến đo lường khác.
Nếu như tương quan Pearson chỉ kết luận được mối quan hệ tuyến tính giữa Hai biến cần đo lường, thì tương quan Spearman được tiêu dùng để chỉ ra tương quan thuận chiều hay ngược chiều (dương/ âm) giữa những đại lượng.
Để thực hiện phân tích tương quan, bạn chỉ cần làm theo Hai bước sau:
- Chọn Analyze → Correlate → Bivariate
- Bảng cài đặt Bivariate Correlations được hiện ra, nhập Hai biến cần phân tích vào ô Variables, tùy theo mục đích bạn chọn Pearson hoặc Spearman rồi nhấn OK để nhận kết quả.
Hồi qui logistic và chỉ số OR
Hồi quy logistic là một mô phỏng khá phổ biến trong SPSS để ước tính xác suất xảy ra của một sự kiện.
Để tiến hành thuật toán hồi quy Logistic và chỉ số OR, bạn làm theo những bước sau:
- Trên phần mềm SPSS, chọn Analyze → Regression → Binary Logistic
- Kéo thả những biến phụ thuộc Y vào mục Dependent, những biến độc lập còn lại đưa vào mục Covariates.
- Chọn những tùy chỉnh cần thiết trong mục Options, sau đó nhấn OK để kết thúc.
Đó là những lệnh phân tích phổ biến nhất trong SPSS 20. Tuy nhiên, trên thực tế, quá trình xử lý và chạy phân tích mang thể gặp nhiều sai lỗi và phải chỉnh sửa rất nhiều để cho ra một kết quả đẹp như ý.
Để đơn thuần hóa những thao tác và tiết kiệm thời kì trong quá trình xử lý những dữ liệu, những bạn hãy tham khảo nhà sản xuất xử lý số liệu SPSS của Tri Thức Cùng Đồng nhanh gọn - tiện lợi và tiết kiệm.
5. Lấy kết quả và báo cáo
Sau lúc chạy xong câu lệnh xử lý số liệu SPSS, phần mềm sẽ tự động khởi chạy và cho ra kết quả output cần. Những kết quả output sẽ được trả ra tại một cửa sổ riêng biệt và lưu lại trong quá trình sử dụng ứng dụng.
Quan sát bảng kết quả, bạn mang thể đọc được những số liệu để bổ trợ cho nghiên cứu của mình. Từ đó, rút ra những đặc điểm và kết luận về những đối tượng nghiên cứu.
Ví dụ: Bảng kết quả và báo cáo về kiểm định độ tin cậy của thang đo Cronbach’s Alpha như sau:
Chú thích những khái niệm trong bảng trên:
- Cronbach’s Alpha: Hệ số Cronbach’s Alpha
- N of Items: Số lượng biến quan sát
- Scale Mean If Item Deleted: Trung bình thang đo nếu loại biến
- Scale Variance if Item Deleted: Phương sai thang đo nếu loại biến
- Corrected Item-Total Correlation: Tương quan biến tổng
- Cronbach’s Alpha If Item Deleted: Hệ số Cronbach’s Alpha nếu loại biến.
Từ kết quả ở trên, mang thể thấy hệ số tương quan của biến tổng là 0.897 ≥ 0.3 ⇒ BIến đó đạt yêu cầu. Hệ số Cronbach’s Alpha nằm trong ngưỡng 0.8 tới sắp bằng 1, chứng tỏ thang đo lường rất tốt.
Ngoài ra, trị giá Cronbach’s Alpha If Item Deleted của những biến đều ko to hơn biến tổng, do đó ko cần loại biến quan sát nào.
6. Video hướng dẫn xử lý số SPSS
Với thể thấy phần mềm SPSS 20 rất hữu dụng trong quá trình xử lý số liệu để nghiên cứu khoa học hoặc làm luận văn tốt nghiệp. Tuy nhiên, nhiều người giám định rằng đây là một phương tiện khá phức tạp, cần thời kì làm quen và sử dụng.
Để nhận được hướng dẫn tổng quan hơn về cách xử lý số liệu SPSS, những bạn vui lòng truy cập link sau để được xem hướng dẫn chi tiết bằng video:
Hướng dẫn xử lý số liệu SPSS bằng video
Tương tự, trong bài viết trên, Tri Thức Cùng Đồng đã hướng dẫn cách Xử lý số liệu SPSS thông qua trật tự 5 bước, cũng như san sớt một số gợi ý trong mỗi bước. Kỳ vọng đó là toàn bộ những nguồn thông tin hữu ích dành cho bạn, từ đó mang thể phát triển hơn nữa khả năng sử dụng phần mềm SPSS của mình. Nếu mang bất kỳ thắc mắc gì trong quá trình sử dụng, hãy liên hệ với lực lượng của Tri Thức Cùng Đồng để được hướng dẫn và tương trợ.
Tài liệu tham khảo:
- Nunnally, J. (1978), Psychometric Theory. New York, McGraw-Hill
- Nguyên Nam Phong. (2017). Hướng dẫn sử dụng phần mềm SPSS phân tích dữ liệu.
- wikiHow. (2021, June 3). How to Analyse Data Using SPSS.